ΠΟΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ; Του Μανόλη Κωνσταντάκη
Σταματάει να αγωνίζεται ο άνθρωπος όταν κάθε προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον φαντάζει μάταιη κι ανέφικτη. Σταματάει να ονειρεύεται και απλώς επιβιώνει, αποχαυνώνεται. Τον μάθανε σε σωτήρες και θαύματα, τον μπουκώσανε με ψεύτικη ευμάρεια, τον κάναν σκλάβο σε μπιχλιμπίδια, ναι, τα δέχτηκε μόνος του, τον μάθανε να φοβάται για να υπακούει, να μην αμφισβητεί, να μην εξεγείρεται.
Τώρα είναι ανάγκη να ξεχάσει ό,τι ξέρει, να ξεράσει τη μολεμένη τροφή, να ξεβολευτεί από τη ψευδαίσθηση πως μένοντας αδρανής κι αμέτοχος είναι ασφαλής, δεν έχει μείνει τίποτα πια να σώσει, εκτός από την αξιοπρέπεια του και ίσως μιά στερνή προσπάθεια να παλέψει όχι για το σήμερα, αλλά για το αύριο των παιδιών του.
Πώς;
Με ένα τρόπο, γκρεμίζοντας το παλιό, το σάπιο, το “δοκιμασμένο” δηλητήριο, αυτό που κυλάει στις φλέβες του και τον ναρκώνει. Ξεκινάει απλά, μη συμμετέχοντας στην αστική δημοκρατία, προσπαθεί να μορφωθεί, να διαβάσει, αρχίζει να οργανώνεται και να συμμετέχει σε όποιες πρωτοβάθμιες δομές και συλλογικότητες μπορεί, πραγματώνει και βιώνει την αλληλεγγύη. Με άλλα λόγια γυρνάει στο καθεστώς την πλάτη και στρέφεται στην κοινωνία. Η απογοήτευση από τις όποιες προηγούμενες επιλογές είναι απτή, υπαρκτή κι ατόφια. Επιλογές ανάθεσης σε κάποιους να διαχειριστούν το μέλλον και τις τύχες όχι μόνο τις δικές μας αλλά κυρίως τις τύχες των παιδιών και των εγγονιών μας. Γιατί στο τέλος αυτά θα πληρώσουν το δικό μας βόλεμα και τη δική μας εμμονική προσήλωση στο παλιό, το «σίγουρο», . Αυτά θα πληρώσουν τους δικούς μας καναπέδες και τα «που να τρέχεις τώρα». Εμείς, οι πενηντάρηδες και πάνω, πρέπει να το πάρουμε απόφαση. Τελειώσαμε. Ό, τι γίνει θα είναι γι’ αυτά τα παιδιά.
Μην με ρωτήσετε ΤΙ θα γίνει. Πολύ απλά ΔΕΝ ΞΕΡΩ. Αυτό που ξέρω όμως, αυτό που νιώθω, είναι πως το παλιό το σάπιο και μέσα σε αυτό πρώτους περιλαμβάνω τους φασίστες και τους ναζί, πρέπει να φύγει. Να σαρωθεί. Να μη βρει τόπο να σταθεί.
Ίσως τότε να αρχίσει κάτι καινούργιο να γεννιέται. Θα πάρει χρόνια. Θέλει ανθρώπους διαβασμένους, ταξικά συνειδητοποιημένους. Θέλει ανθρώπους που θα σταθούν στο δρόμο ο ένας πλάι στον άλλο, που θα παλέψουν, που θα αντιδράσουν και θα εξεγερθούν.
Και μια επανάσταση μπορεί να πετύχει στο να παραμείνει επανάσταση, αν αρνηθεί το ρόλο του εξουσιαστή. Τίποτε άλλο.
Όχι δεν προτείνω κάτι το συγκεκριμένο, δεν ξέρω τι είναι να έρθει. Ξέρω όμως πως θα πρέπει να φοβάμαι αν παραμείνει αυτό το μοντέλο της κοινωνίας, αυτός ο τρόπος σκέψης και οπτικής των πραγμάτων, που ήταν ήδη σάπιος και προβληματικός από τη γέννηση του πριν δεκαετίες.
Πρέπει να κοιτάξουμε πρώτα τον εαυτό μας στο καθρέφτη στα μάτια και μετά το διπλανό μας. Το κλειδί είμαστε εμείς οι άνθρωποι. Η μάζα. Η πλέμπα. Ο λαός. Οι πολλοί.
Πρέπει λοιπόν να αποφασίσουμε τί θέλουμε, γιατί και για ποιους, όταν το κάνουμε αυτό θα βρούμε και το πώς.
Αυτές οι λίγες σκέψεις γράφτηκαν γιατί τα ερωτήματα αυτά με απασχολούν πρώτα εμένα και ελπίζω να αποτελέσουν αφετηρία για ευρύτερο προβληματισμό.