Η Φέγενορντ προσπάθησε να κλέψει τρεις φορές τον Κρόιφ από τον Άγιαξ, τα κατάφερε και πήρε το νταμπλ
Το «klassieker» στην Ολλανδία, το παιχνίδι μεταξύ Άγιαξ και Φέγενορντ, αποτελεί το μεγαλύτερο ντέρμπι μίσους, το οποίο αφορά μία κόντρα που δεν εκπορεύεται από το ποδόσφαιρο, αλλά καταλήγει εκεί.
Άμστερνταμ και Ρότερνταμ, οι δύο μεγαλουπόλεις της χώρας που απέχουν 70 χιλιόμετρα μεταξύ τους, διατηρούν άσβεστη μία αντιπαλότητα εδώ και οκτώ αιώνες.
Το Άμστερνταμ με τους αρτίστες, το ελεύθερο πνεύμα, τις αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις, τους τόπους διασκέδασης και ξεγνοιασιάς, εναντίον του Ρότερνταμ, της πόλης με την κοπιαστική εργασία, της εργατικής τάξης, της οργάνωσης και του συντηρητισμού.
Το Άμστερνταμ που διασώθηκε από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς μόνο και μόνο επειδή η Ολλανδία παραδόθηκε αμαχητί στους ναζί, όταν 90 γερμανικά βομβαρδιστικά Messerschmitt ισοπέδωσαν το Ρότερνταμ τον Μάιο του 1940. Ο τραγικός απολογισμός με τους 800 νεκρούς και τους 70.000 αστέγους οδήγησε σε -κυριολεκτικά- δεκαετίες ανοικοδόμησης της πόλης, του μεγαλύτερου λιμανιού της Ευρώπης και δεύτερου πιο μεγάλου στον πλανήτη μετά από τη Σαγκάη.
Το Άμστερνταμ του Γιόχαν Κρόιφ, εναντίον του Ρότερνταμ. Του Γιόχαν Κρόιφ. Διότι παρά το μίσος των κατοίκων των δύο πόλεων και των φιλάθλων των δύο συλλόγων, ο «ιπτάμενος Ολλανδός» αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς, αφού αγωνίστηκε και με τις δύο ομάδες, οδηγώντας τες σε νταμπλ, προτού κλείσει την αξεπέραστη καριέρα του ως παίκτης.
Για να συμβεί αυτό, όμως, η Φέγενορντ επιχείρησε να τον κλέψει τρεις φορές από τον Άγιαξ και τα κατάφερε μόλις την τελευταία. Με αφορμή το klassieker της Κυριακής, το Sport-Retro.gr θυμάται…
Η κλοπή στην αποβάθρα
Το ημερολόγιο έδειχνε 1964 ακόμα, όταν ο Κρόιφ μεσουρανούσε στο πρωτάθλημα κ-19 της Ολλανδίας, αν και ήταν μόλις 17 ετών. Φυσικά, με τη φανέλα του Άγιαξ, αφού η ιστορία με τη μητέρα του που έπλενε τα ρούχα του συλλόγου και το σπίτι τους που βρισκόταν δίπλα στο «Ντε Μέερ» είναι πασίγνωστη.
Ο Κρόιφ είχε ταξιδέψει στην Αγγλία με την εθνική κ-19 της Ολλανδίας για ένα φιλικό τουρνουά και οι ιθύνοντες της Φέγενορντ αποφάσισαν να κάνουν τα πάντα για να αρπάξουν το μεγαλύτερο ταλέντο της χώρας, προτού αρχίσει να μεγαλουργεί για τον μεγάλο αντίπαλο.
Εξάλλου, ήταν μια εποχή που ο σύλλογος είχε το πάνω χέρι έναντι του «Αίαντα» και παρείχε εχέγγυα ώστε να πείσει τον νεαρό Κρόιφ να αφήσει την ομάδα στην οποία είχε «σφυρηλατηθεί» τα προηγούμενα επτά χρόνια. Το πλάνο ήταν απλό, όμως αποτελεσματικό εκείνα τα χρόνια και είχε εφαρμοστεί από αρκετές ομάδες, ακόμα και στην Ελλάδα: οι άνθρωποι της Φέγενορντ θα περίμεναν σε μια αποβάθρα και όταν ο Κρόιφ κατέβαινε από το καράβι που τον μετέφερε από τη Μεγάλη Βρετανία, θα τον παραλάμβαναν δύο άτομα της διοίκησης, θα τον οδηγούσαν στο Ρότερνταμ και θα τον υπέγραφαν. Φευ…
Υπολόγιζαν χωρίς τον Μάρτιν Μπρέμερ, μέλος της διοίκησης του Άγιαξ, ο οποίος έμαθε για το σχέδιο. Οδήγησε κι ο ίδιος μέχρι την αποβάθρα, παρέλαβε τον Κρόιφ μπροστά στα μάτια του Γκους Μπροξ, του απογοητευμένου team manager της Φέγενορντ που περίμενε κι αυτός εκεί, αποτρέποντας την αλλαγή της παγκόσμιας ιστορίας του ποδοσφαίρου.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο του 1964, ο Κρόιφ πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την πρώτη ομάδα του «Αίαντα», στην ήττα με 3-1 από τη GVAV (μετέπειτα Χρόνινχεν), παιχνίδι στο οποίο σημείωσε και το πρώτο τέρμα της καριέρας του. Εκείνη τη σεζόν, ο Άγιαξ τερμάτισε στη 13η θέση, τη χειρότερη στην ιστορία των επαγγελματικών πρωταθλημάτων της χώρας, ενώ η Φέγενορντ κατέκτησε το πρωτάθλημα και στην πορεία ισοπέδωσε τον Άγιαξ με 9-4 στο εντός έδρας ντέρμπι. Τίποτα δεν προμήνυε αυτό που θα ακολουθούσε τόσο με τον Άγιαξ, όσο και με τον Κρόιφ…
Κλότσησαν τον προηγούμενο, κατέληξαν στον Κρόιφ
Επτά χρόνια αργότερα, τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Η Φέγενορντ είχε γίνει η πρώτη ολλανδική ομάδα που στέφεται πρωταθλήτρια Ευρώπης και πρωταθλήτρια κόσμου, ο Άγιαξ ετοιμαζόταν να την ακολουθήσει σε αυτές τις διακρίσεις, ενώ ο Κρόιφ είχε εξελιχθεί σε κορυφαίο αστέρι του ποδοσφαίρου. Αυτό το «τρίγωνο» ενεργοποιήθηκε ξανά, από πλευράς Ρότερνταμ και πάλι. Μόνο που υπήρξε ανταπόκριση…
Ο σκόρερ του νικητήριου τέρματος στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1970, Όβε Κίντβαλ, δεν άντεχε άλλο μακριά από την πατρίδα του, τη Σουηδία, με συνέπεια να ζητήσει να αποχωρήσει από τη Φέγενορντ. Ο σύλλογος προσέγγισε τον Γκερντ Μίλερ, ο οποίος κρίθηκε ακριβός για αντικαταστάτης, ωστόσο ο συμπατριώτης του και πιο φτηνός Γίργκεν Γκραμπόβσκι, έδειχνε διατεθειμένος να αφήσει την Άιντραχτ Φρανκφούρτης για να μετακομίσει στην πρωταθλήτρια Ευρώπης.
Δύο από τους αμυντικούς της Φέγενορντ, ο Ρίνους Ίσραελ με το ψευδώνυμο «Σιδηρούς Ρίνους» και ο Τέο Λάσερομς με το ψευδώνυμο «Τέο, το τανκ», είχαν διαφορετική άποψη, αφού κάθε τι γερμανικό, ήταν και απαγορευμένο ακόμα στην πόλη. Σε ένα φιλικό παιχνίδι των δύο ομάδων, οι δυο Ολλανδοί κλοτσούσαν διαρκώς τον υποψήφιο συμπαίκτη τους, κάνοντας σαφείς τις προθέσεις τους σε περίπτωση που ολοκληρωνόταν η μεταγραφή. Ο Γκραμπόβσκι επέλεξε να παραμείνει στην Άιντραχτ για ακόμα μία δεκαετία και να πραγματοποιήσει εκεί σπουδαία καριέρα, με αποκορύφωμα την κατάκτηση δύο κυπέλλων και ενός Κυπέλλου UEFA.
Τα βρήκαν Κρόιφ και Φέγενορντ μέσω Βελγίου
Ο διάδοχος του Κίντβαλ αναζητήθηκε εν τέλει από την Ολλανδία. Η Φέγενορντ ήρθε σε επαφή με τον πεθερό και ατζέντη του Κρόιφ, Κορ Κόστερ, αφού είχε ακούσει ότι ο Άγιαξ μπορούσε να αφήσει τον παίκτη να φύγει για έναν ποσό περίπου 1.200.000 γκίλντερς, που θα ισοδυναμούσε με 550.000 ευρώ, αρκεί να τον έπαιρνε ομάδα του εξωτερικού.
Ο Μπροξ, που είχε παραμείνει στη θέση του όλα αυτά τα χρόνια, μαζί με τους διοικούντες, σκέφτηκαν να βάλουν στο κόλπο τη βελγική Βάρεγκεμ, η οποία θα αγόραζε τον παίκτη, θα τον κρατούσε ένα εξάμηνο στο δυναμικό της και έπειτα θα τον έδινε με μεταγραφή στη Φέγενορντ. Οι Βέλγοι ήταν πρόθυμοι να βοηθήσουν, ενώ και ο Κρόιφ εμφανίστηκε ανοιχτός σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Η συμφωνία στην οποία έφτασαν Κρόιφ και Φέγενορντ αφορούσε συμβόλαιο πέντε ετών, με ετήσιες απολαβές 125.000 γκίλντερς τον χρόνο, πακτωλός χρημάτων για έναν ποδοσφαιριστή εκείνη την περίοδο.
Ο νόμος εμπόδισε τη «σφήνα» της Μπαρτσελόνα
Στο παιχνίδι, όμως, εμφανίστηκε ξαφνικά η Μπαρτσελόνα. Οι Καταλανοί είχαν προγραμματίσει ένα φιλικό παιχνίδι με τη Φέγενορντ και πριν από τη διεξαγωγή του, οι ιθύνοντες των δύο ομάδων συναντήθηκαν σε ένα μπαρ του Ρότερνταμ. Εκεί, οι της Μπαρτσελόνα έριξαν τη «βόμβα»: ήθελαν να αποκτήσουν τον Κρόιφ.
Το πλάνο που εκπονήθηκε ήταν απλό. Η Μπαρτσελόνα θα αγόρασε τον ποδοσφαιριστή απευθείας από τον Άγιαξ και θα τον δάνειζε στη Φέγενορντ για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι Ολλανδοί δέχθηκαν την πρόταση, ωστόσο η μετακίνηση αυτή δεν έγινε ποτέ.
Αιτία, η απαγόρευση μεταγραφής ξένων παικτών ή παικτών που δεν είχαν ισπανικές ρίζες στην Primera Division. Ο κανονισμός έμεινε στην ιστορία με την ονομασία «el timon de Paraguay» («το τιμόνι από την Παραγουάη»), όταν ανακαλύφθηκε ότι ένας επιτήδειος από τη νοτιοαμερικανική χώρα είχε εκμεταλλευτεί αυτόν τον κανονισμό για να βγάλει χρήματα, παρέχοντας πλαστά έγγραφα σε παίκτες που δεν είχαν ισπανικές ρίζες.
Οι «μπλαουγκράνα» είχαν σοβαρές υποψίες ότι ο κανονισμός αυτός υπαγορεύτηκε από τη Ρεάλ, ώστε σε περίπτωση που εμφανιζόταν στον ορίζοντα κάποιος νέος Αλφρέδο ντι Στέφανο, οι «μερένγκες» να ενημερωθούν πρώτοι για τη διαθεσιμότητά του από το καθεστώς του Φράνκο, με το οποίο υπήρχαν καλές σχέσεις. Γι’ αυτόν τον λόγο, η Μπαρτσελόνα αντιτέθηκε σθεναρά στην εφαρμογή του. Το 1971 θεωρούσε ότι θα κατέπεφτε, αφού δεν ήταν η μοναδική ομάδα που ήθελε ελευθερία στις μεταγραφικές κινήσεις και οι πιέσεις ήταν πανίσχυρες.
Παρ’ όλα αυτά, η αλλαγή έγινε τρία χρόνια μετά, όταν κι εν τέλει ο Κρόιφ έκανε το ταξίδι από την Ολλανδία στη Βαρκελόνη. Εκείνη την εποχή, όμως, η μεταγραφή χάλασε και το καλοκαίρι του 1971, παρότι ο προπονητής του Άγιαξ, Ρίνους Μίχελς, έφυγε από το Άμστερνταμ για να αναλάβει την Μπαρτσελόνα, ο καλύτερος μαθητής του, ο Κρόιφ, υπέγραψε επταετές συμβόλαιο συνεργασίας με τον «Αίαντα» και φαινομενικά δέσμευσε μια για πάντα το μέλλον του με τον σύλλογο, εξοβελίζοντας κάθε συζήτηση στο Ρότερνταμ για απόκτησή του.
Η «προδοσία» του Κρόιφ και οι αντιδράσεις
Για ακόμη μία φορά, όμως, τα πράγματα στο ολλανδικό λιμάνι δεν εξελίχθηκαν όπως τα περίμεναν οι άνθρωποι της Φέγενορντ. Εξελίχθηκαν ακόμα καλύτερα. Την άνοιξη του 1983, ο Κόστερ τηλεφώνησε στον πρόεδρο του συλλόγου, Χέραρντ Κέρκρουν, ρωτώντας τον εάν ήθελε να υπογράψει τον Κρόιφ, ο οποίος με τη βοήθεια του 19χρονου Μάρκο φαν Μπάστεν, την ίδια περίοδο οδηγούσε τον Άγιαξ προς την κατάκτηση του πρωταθλήματος και του κυπέλλου, παρότι έμπαινε στα 36 του.
Η Σταντάρ Λιέγης και η Παρί Σεν Ζερμέν είχαν επιδείξει ήδη ενδιαφέρον και έμοιαζαν επικρατέστεροι προορισμοί για τον ποδοσφαιριστή, ο οποίος είχε έρθει σε ρήξη με τον πρόεδρο του Άγιαξ, Τον Χάρμσεν. Ο επικεφαλής του «Αίαντα» θεωρούσε ότι ο Κρόιφ ήταν μεγάλος σε ηλικία, αρκετά αλαζόνας, αξίωνε πολλά χρήματα και γι’ αυτό δεν σκόπευε να του καταθέσει πρόταση για ανανέωση του συμβολαίου μετά από το καλοκαίρι, όταν τελείωναν οι αγωνιστικές υποχρεώσεις.
Το τέλος της σεζόν βρήκε τον Άγιαξ νταμπλούχο Ολλανδίας, ωστόσο στις 15 Μαΐου 1983, στις 17:30 το απόγευμα, οι φωτογράφοι συνωστίζονταν για να απαθανατίσουν τον Κρόιφ με τη φανέλα της Φέγενορντ, σε μία μεταγραφή που σόκαρε ολόκληρο τον πλανήτη, πόσο μάλλον τους φιλάθλους των δύο ομάδων.
Οι οπαδοί του «Αίαντα» εξαγριώθηκαν από την «προδοσία» του Κρόιφ, ενώ οι φίλοι της Φέγενορντ δεν ήθελαν στις τάξεις τους έναν θρύλο του μεγάλου αντιπάλου. Αρκετοί εξ αυτών διαμαρτυρήθηκαν για τη μεταγραφή, σήκωσαν πανό γράφοντας «Φέγενορντ για πάντα, Κρόιφ ποτέ» και αρκετά υβριστικού περιεχομένου, ορισμένοι σφύριζαν και αποδοκίμαζαν τον Κρόιφ στα φιλικά παιχνίδια και κάθε φορά που ακουγόταν το όνομά του στο «Ντε Κάιπ», ενώ άλλοι έκαναν ακόμα και μποϊκοτάζ στο γήπεδο.
Την ίδια στιγμή, το συμβόλαιο του Κρόιφ προέβλεπε 5 γκίλντερ για κάθε φίλαθλο που πήγαινε στο γήπεδο πάνω από το όριο των 22.000 θεατών, σε μία περίοδο για τη Φέγενορντ που η προσέλευση συρρικνωνόταν κάθε χρονιά. Τη σεζόν 1983-1984, πάντως, ο μέσος όρος προσέλευσης αυξήθηκε κατά 7.000 θεατές.
Συνετρίβη από τον Άγιαξ, κατέκτησε το νταμπλ
Στις 18 Σεπτεμβρίου 1983, μετά από μία εντυπωσιακή εκκίνηση στη σεζόν, η Φέγενορντ (με προπονητή τον Τάις Λίμπρεχτς, μετέπειτα τεχνικό του Άρη, του ΠΑΟΚ, του Ολυμπιακού και του Ηρακλή) επισκέφθηκε το Ολυμπιακό Στάδιο του Άμστερνταμ για το klassieker. Ο Κρόιφ κλήθηκε να φορέσει τη φανέλα της μισητής Φέγενορντ και να επιχειρήσει να σταματήσει τον Άγιαξ. Το κοινό ήταν αναφανδόν εναντίον του και η τίσις για την «προδοσία» αναπόφευκτη: τελικό σκορ 8-2 για τον Άγιαξ, στη μεγαλύτερη νίκη της ιστορίας του σε ντέρμπι.
Αυτή ήταν η προτελευταία ήττα της Φέγενορντ στο πρωτάθλημα. Στο ντέρμπι του 2ου γύρου, νίκησε με 4-1 τον «Αίαντα», ενώ ενδιάμεσα τον είχε αποκλείσει στο κύπελλο. Το τέλος της σεζόν τη βρήκε νταμπλούχο Ολλανδίας μετά από 19 χρόνια και το έργο του Κρόιφ είχε ολοκληρωθεί εκεί.
Στα 37 του πια, ψηφίστηκε κορυφαίος παίκτης της σεζόν από τους δημοσιογράφους (το βραβείο στην ψηφοφορία των ποδοσφαιριστών πήρε ένας συμπαίκτης του, ο 21χρονος Ρουντ Γκούλιτ) και με αυτόν τον τρόπο, απορρίπτοντας και πρόταση της Φέγενορντ για μονοετή ανανέωση, ολοκλήρωσε την καριέρα του ως ποδοσφαιριστής. Το καλοκαίρι του 1985, επέστρεψε στο Άμστερνταμ ως προπονητής, αρχίζοντας μία νέα, εξίσου μεγάλη, ιστορία…
Κείμενο του Κώστα Μπράτσου
Πηγή