Εξαήμερη εργασία στις εργασιακές Γαλέρες από 1 Ιουλίου, του Νίκου Γουρλά
Όταν το 1975 η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.) προέβλεψε την πενθήμερη εργασία, η επιλογή της οποίας αφέθηκε όμως «εις την κρίσιν του εργοδότου»,
αλλά και όταν έγινε υποχρεωτική τον Δεκέμβριο του 1980, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί όλα αυτά τα χρόνια, ακόμα και αυτά της περιόδου των μνημονίων, ότι εν έτη 2024 θα ξαναγυρνάγαμε στο εργασιακό καθεστώς των δεκαετιών του ’50 και του ‘60. Την στιγμή μάλιστα που η συζήτηση για την τετραήμερη εργασία χωρίς μείωση των αποδοχών έχει ανοίξει σε πολλές χώρες στην Ευρώπη (Σουηδία, Φιλανδία, Ισπανία, Σκωτία, Ουαλία κλπ) ενώ στο Βέλγιο, οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να δουλεύουν τέσσερις ημέρες την εβδομάδα χωρίς να έχουν απώλειες στο μισθό τους.
Από την 1 Ιουλίου λοιπόν σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες και ιδιωτικό τομέα επανέρχεται η 6η μέρα εργασίας για τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, που μέχρι τώρα ίσχυε η πενθήμερη εργασία. Αυτή η εξέλιξη είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής του άρθρου 25 του νόμου 5053/23 του νόμου Γεωργιάδη ο οποίος όριζε με υπουργική απόφαση την έναρξη της 6ήμερης εργασίας για όσους εργάζονται με πενθήμερο, από την 1η Μαρτίου 2024.
Όταν ψηφιζόταν ο νόμος Γεωργιάδη για τα εργασιακά, τα βασικά επιχειρήματα της Κυβέρνησης ήταν ότι στόχος του συγκεκριμένου άρθρου ήταν να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις προσωπικού σε μεγάλες βιομηχανίες που οι «τεμπέληδες» εργαζόμενοι δεν πάνε να δουλέψουν με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό. Στόχος επίσης ήταν, σύμφωνα με τον Γεωργιάδη, η «πάταξη» των μαύρων υπερωριών, της αδήλωτης εργασίας, αλλά και (όπως μας ενημέρωνε ο υπουργός) της άρνησης των εργαζομένων να εργαστούν την έκτη μέρα που ο προηγούμενος νόμος την κατοχύρωνε. Ο Ά. Γεωργιάδης παρουσίαζε τότε την κατάργηση της 5ήμερης εργασίας ως «δικαίωμα» του εργαζομένου να εργαστεί και 6η ημέρα.
Αντί λοιπόν να ενισχυθούν οι μηχανισμοί έλεγχου των επιθεωρήσεων εργασίας που η κυβέρνηση στην ουσία τις έχει διαλύσει αφήνοντας τες συνειδητά υποστελεχωμένες και ουσιαστικά ανύπαρκτες, η παραβατικότητα των εργοδοτών που καταπατούσαν το πενθήμερο μεταμορφώνεται ταχυδακτυλουργικά από την Κυβέρνηση σε νομιμότητα επιβάλλοντας τελικά την εξαήμερη εργασία υποχρεωτικά. Μέχρι σήμερα οι εργαζόμενοι όταν απασχολούνταν την 6η ημέρα οι προϋποθέσεις ήταν, η επιχείρηση να είχε πρόσθετες ή έκτακτες ανάγκες και εφόσον οι εργαζόμενοι συμφωνούσαν, τότε η προσαύξηση ήταν 30% πάνω στο ημερομίσθιο. Ο ΣΕΒ απαιτούσε την κατάργηση της δυνατότητας που είχαν οι εργαζόμενοι να αρνηθούν αυτήν την εργασία της – κάτι που η κυβέρνηση υλοποίησε με το εργασιακό νομοσχέδιο.
Έτσι η κυβέρνηση χαρίζει στο κεφάλαιο και το πενθήμερο, νομοθετώντας την εξαήμερη εργασία και στις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, αλλά και σε όσες 24ωρης λειτουργίας επικαλούνται «φόρτο εργασίας», εκτινάσσοντας αυτόματα το ωράριο εργασίας από τις 40 στις 48 ώρες. Σαν δέλεαρ της εξαντλητικής υπερεργασίας δίνει την αύξηση του ημερομισθίου κατά 40% την 6η μέρα απασχόλησης. Αυτή η εξέλιξη δεν θα περιοριστεί φυσικά μόνο στις βιομηχανίες και τις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας. Στόχος είναι να γενικευτεί και σε άλλους τομείς όπως στο εμπόριο και σε άλλους τομείς και κλάδους και είναι βέβαιο ότι θα ανοίξει ο δρόμος για ευρύτερες αλλαγές στον χρόνο εργασίας που θα αφορούν το σύνολο των εργαζομένων,παρά τις διαψεύσεις του υφυπουργού εργασίας Βασίλη Σπανάκη που ψελλίζει ψευδώς ότι θα ισχύει «εφόσον το δεχτεί ο εργαζόμενος»
Ήδη η διοίκηση της ΕΡΤ ενημέρωσε με εγκύκλιο τους εργαζόμενους, ότι καταργεί το «σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας απασχόλησης». Και «σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 5053/2023 δύναται η εταιρεία προκειμένου να καλύψει τις λειτουργικές της ανάγκες να απασχολεί τους εργαζόμενους της καθ’ υπέρβαση του πενθημέρου συστήματος εργασίας και για έκτη μέρα εντός της ίδιας βδομάδας».
Είναι σίγουρο ότι θα ακολουθούσουν και άλλες ΔΕΚΟ και άλλες επιχειρήσεις του Ιδιωτικού τομέα (σούπερ μάρκετ κ.λπ.), με στόχο την τελική γενίκευση του μέτρου σε όλη την έκταση των επιχειρήσεων· μικρών και μεγάλων. Από την άλλη, θα ανοίξει ακόμα περισσότερο την όρεξη των αρπακτικών του ΣΕΒ για επιπλέον παραχωρήσεις στο χρόνο εργασίας. Ίσως δεν είναι τυχαία η απαίτηση του ιδιοκτήτη του Τζάμπο που ζήτησε μια ακόμα παραχώρηση από την κυβέρνηση: να καθιερωθεί και η εβδόμη μέρα ως εργάσιμη γιατί δεν βρίσκει προσωπικό.
Έχουν περάσει 91 χρόνια από τότε που ο Κέυνς προέβλεπε ότι το 2030 οι άνθρωποι δε θα χρειάζονται να δουλεύουν περισσότερο από 15 ώρες τη βδομάδα λόγω της ραγδαίας αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας. Αυτή η πρόβλεψη από καινούργιες μελέτες έχει κατέβει ακόμα περισσότερο. Οι καθηγητές του MIT Erik Brynjolfsson και Andrew McAfee στο βιβλίο τους «Η θαυμαστή εποχή της νέας τεχνολογίας» αναφέρουν ότι σήμερα μόλις έντεκα ώρες θα χρειαστούν για τον μέσο Αμερικανό εργαζόμενο για την παραγωγή των ίδιων πραγμάτων που μπορούσαν να παραχθούν με 40 ώρες την εβδομάδα το 1950, και η τάση είναι να κατεβαίνει χρόνο με τον χρόνο ακόμα περισσότερο. Παρά λοιπόν την μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας και στην χώρα μας η τάση είναι αντίστροφη: Αντί να μειώνεται ο χρόνος εργασίας αυξάνεται με διάφορους τρόπους μέσα από την ελαστικοποίηση της εργασίας αλλά και της άμεσης αύξησης των ωρών εργασίας από 40 σε 48 με την εξαήμερη εργασία.
Το μέλλον για τους εργαζόμενους προβλέπεται ζοφερό. Με την πλήρη εφαρμογή των νόμων της κυβέρνησης σύντομα το εργασιακό τόποι θα αλλάξει εκ βάθρων με κύριο χαρακτηριστικό την πραγματική αύξηση του χρόνου εργασίας και την όλο και μεγαλύτερη ελαστικοποίηση, που θα διαλύει της ζωές των εργαζομένων θα τους δημιουργεί προβλήματα υγείας και άλλα ψυχολογικά προβλήματα όπως βλέπουμε σε έρευνες που έχουν γίνει. Όσο το συνδικαλιστικό κίνημα θα βρίσκεται καθηλωμένο η επιθετικότητα του κεφαλαίου συνεχώς θα αυξάνετε και θα δημιουργεί συνθήκες εργασίας για το σύνολο της τάξης παρόμοιες με αυτές που υπάρχουν στις τουριστικές επιχειρήσεις δηλαδή συνθήκες εργασιακής Γαλέρας.
ΠΗΓΗ: kommon.gr