Η εξάρτηση των κοινωνιών απ’ τον τουρισμό, σφίγγει τα λουριά στους ανθρώπους
«Δεν μένει ας πούμε επαγγελματικά κανένα άλλο μέλλον για τον έλληνα,
από το να αποβεί γκαρσόνι σε τουριστικά ρεστοράν ή συλλέκτης καποτών στο δρόμο,
απ’ τις καπότες που θα πετάν οι ξένοι τουρίστες· τίποτα άλλο.
Όσο για την γλώσσα μας, δεν νομίζω ότι έχει άλλο μέλλον,
από το να αποβεί μια αργκό προς χρήση των ιθαγενών πλέον της Ελλάδος». Ηλίας Πετρόπουλος
Στις 7 Μαΐου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού του ΟΗΕ υπολόγισε ότι τα κέρδη από τον διεθνή τουρισμό ενδέχεται να μειωθούν κατά 80% και ότι θα χαθούν 120 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει (περίπου το 25% του ΑΕΠ της Κροατίας, περίπου το 19% του ΑΕΠ της Πορτογαλίας,) περίπου το 15% του ΑΕΠ της Ισπανίας και περίπου το 13% του ΑΕΠ της Ιταλίας, (περίπου το 7% του γαλλικού ΑΕΠ, ύψους 2,3 τρισ. ευρώ). Σε χώρες όπως οι Μαλβίδες ο τουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ. Στην Ελλάδα ο τουρισμός το 2019 είχε συμμετοχή στο ΑΕΠ 20,8% με έσοδα περίπου στα 17,7 δις ευρώ.[1] (Άλλα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο τουρισμός συνεισφέρει περί το 30% στον ΑΕΠ της Ελλαδάρας μας!!!2)
(Επίσης, υπολογίζεται ότι το 2019, ο τουρισμός δημιούργησε το 11,2% των θέσεων εργασίας στην ΕΕ, ενώ φυσικά η διαφοροποίηση είναι μεγάλη από χώρα σε χώρα. Στην Κροατία ο τουρισμός είναι “υπεύθυνος” για το 25% όλων των θέσεων εργασίας της χώρας, ενώ αντίθετα στο Βέλγιο δεν ξεπερνάει το 5%.
Στη χώρα μας ο τουρισμός αντιστοιχεί στο 21,7% των θέσεων εργασίας, στην Πορτογαλία στο 18,6% στην Ισπανία στο 14,6%, Ιταλία 14,9%. Στον βορρά, ο τουρισμός δημιουργεί λιγότερες θέσεις εργασίας, με 9,8% στην Σουηδία, 8,1% στην Φινλανδία και 6,9% στην Δανία.)
Στην Τζαμάικα ο τουρισμός φέρνει πάνω από 50% του ξένου νομίσματος στο νησί και τον Απρίλιο υπήρχαν μηδενικές αφίξεις στο αεροδρόμιο Montego Bay, μηδενικές αφίξεις για το αεροδρόμιο του Kingston και μηδενικοί επισκέπτες σε ξενοδοχεία. Πάνω από τα 300.000 άτομα δεν έχουν δουλειά επειδή όλα τα συστήματα μεταφορών που υποστηρίζουν τον τουρισμό σταμάτησαν. Οι αγρότες που υποστηρίζουν τον τουρισμό δεν έχουν πουθενά να πουλήσουν τις καλλιέργειές τους. Είναι προφανές, ότι η οικονομική στήριξη των κοινωνιών στο μοντέλο του μαζικού τουρισμού είναι παλάτια στην άμμο.
Η φετινή μείωση στην τουριστική κίνηση στον Ελλαδικό χώρο κινήθηκε περίπου στο 70%. Προορισμοί όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Ρόδος, που είναι άμεσα εξαρτώμενοι από τον μαζικό τουρισμό, αφού δέχονται τουρίστες από όλο τον κόσμο, κατέγραψαν τις μεγαλύτερες οικονομικές ζημιές. Από την άλλη, προορισμοί που προσελκύουν Έλληνες και λιγότερο ξένους τουρίστες, νησιά όπως η Ικαρία αλλά και διάφοροι ηπειρωτικοί προορισμοί φαίνεται ότι πήγαν λίγο καλύτερα οικονομικά.
Ταξιδιωτικές εταιρείες βρίσκονται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, χιλιάδες θέσεις εργασίας έχουν ήδη χαθεί, ενώ η οικονομική χασούρα, παγκοσμίως, μετριέται σε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, υπάρχει και η συζήτηση για την ανάγκη ενός διαφορετικού μοντέλου τουρισμού στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης που να σέβεται τις τοπικές κοινότητες, το περιβάλλον και την κουλτούρα κάθε τόπου, αλλά και να είναι οικονομικά επικερδής.
Κάπου σε αυτό το σημείο, θα αναγκαστούμε να σταματήσουμε να αναπαράγουμε παραμύθια, είτε μικρά είτε μεγάλα, θέλοντας να επικεντρωθούμε στην ουσία της έννοιας του τουρισμού. Το παραμύθι δεν έγκειται στην οικονομική χασούρα λόγω της κρίσης του κορωναϊού στον τουρισμό, αφού αυτό είναι πραγματικότητα, αλλά στον καλλωπισμό του. Όσο υπάρχει το οικονομικό κέρδος και το εμπόρευμα, τίποτα μα τίποτα δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο. Ο τουρισμός είναι προϊόν και μόνο έτσι μπορεί να λειτουργήσει. Ο τουρισμός είναι κομμάτι της κυριαρχίας, καθώς και της οικονομικής εξουσίας (κεφάλαιο), οπότε πάντα η ύπαρξή του θα είναι συνυφασμένη με την καταπίεση, την εκμετάλλευση και την διάλυση οιουδήποτε ουσιαστικού υπάρχει στις σχέσεις των ανθρώπων και δεν φέρνει καμμία αειφορία στους τόπους όπου εμφανίζεται. Αντίθετα, είναι μια γάγγραινα που κατατρώει το περιβάλλον, ιδιαιτερότητες τοπικές, αρχιτεκτονικές, κουλτούρας, αλλάζοντας χρόνο με το χρόνο τις συνήθειες και την αλληλεπίδραση των ανθρώπων μεταξύ τους, καθώς και τις ισορροπίες τους. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι μεταξύ 1950 και 2019, ο πληθυσμός της Βενετίας μειώθηκε από 180.000 κατοίκους σε περίπου 50.000, ενώ ο αριθμός των ετήσιων επισκεπτών αυξήθηκε από 1 εκατομμύριο σε 30 εκατομμύρια. Ο τουρισμός ισοπέδωσε κυριολεκτικά την κοινωνία της Βενετίας και την μετάλλαξε σε πόλη τουριστών και ανθρώπων που τους προσφέρουν υπηρεσίες. Ας μην θεωρούμε ότι το παράδειγμα της Βενετίας είναι ακραίο. Το ίδιο αναλογικά συμβαίνει στις περιοχές του Ελλαδικού χώρου που θεωρούνται τουριστικός προορισμός, όπου στους εκτός σεζόν μήνες οι περιοχές αυτές είναι άδειες, με βασικές ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό, δασκάλους, ακόμα και σε είδη πρώτης ανάγκης. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι η Σαντορίνη των 15.500 περίπου κατοίκων τους καλοκαιρινούς μήνες εκτοξεύεται στους 150.000 και πλέον κατοίκους. Το 2017 στην Σαντορίνη, έγιναν 5,5 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις με μεγάλη αύξηση της τάξης 66% σε σχέση με το 2012. Τα παραπάνω νούμερα αντιστοιχούν σε 107,8 τουρίστες ανά 100 κατοίκους και 220,6 τουρίστες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Είναι προφανές, ότι όλος αυτός ο φόρτος έχει ως αποτέλεσμα βασικές ελλείψεις στο νερό και στην ενέργεια, το κυκλοφοριακό χάος, την ηχορύπανση, κ.λπ. Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών θα πρέπει άμεσα να θέσουν προτεραιότητες για τον τόπο τους και να συνειδητοποιήσουν πόσο βρίσκονται στον αέρα. Το φετινό παράδειγμα με την κρίση του κορωναϊού έβγαλε στον αφρό όλες τις παθογένειες και τις συνέπειες του μαζικού τουρισμού. Το άνοιγμα των συνόρων για τον τουρισμό, που συνοδεύτηκε με αψίδες νερού στα αεροπλάνα και μουσικές ουσιαστικά έγινε για τις μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και τα μεγάλα γραφεία τουρισμού που ουσιαστικά ήταν και οι μόνοι κερδισμένοι μέσα από όλο αυτό.
Οι τοπικές κοινωνίες προσφέρουν επί πίνακι πολύ σημαντικά πράγματα που αφορούν όχι μόνο το παρόν τους αλλά και το μέλλον τους. Δυστυχώς όλα τα παραπάνω γίνονται με αντάλλαγμα μια άρον άρον επιβίωση με τους πιο δύσκολους όρους και συνθήκες. Όροι και συνθήκες που άπαξ και μια κοινωνία τους δεχτεί στα πλαίσια του τουρισμού, δεν θα έχει κανένα λόγο στην επιβίωσή της, ούτε συλλογικά ως τέτοια αλλά ούτε και ατομικά.
Εδώ και πολλές δεκαετίες η κυριαρχία με μεθοδικότητα και σχεδιασμό, αργά και σταθερά, μετατρέπει τον ελλαδικό χώρο, (καθώς και διάφορες άλλες περιοχές ανά την υφήλιο σε τεράστια τουριστικά θέρετρα) για τις διακοπές των παγκόσμια οικονομικά προνομιούχων. Είναι χρέος όλων μας για το παρόν και το μέλλον του πλανήτη να αντισταθούμε σ’ αυτή την ζοφερή πραγματικότητα του τουρισμού.
Ελευθερόκοκκος
Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 208, Οκτώβριος 2020
[1]. https://sete.gr/el/stratigiki-gia-ton-tourismo/vasika-megethi-tou-ellinikoy-tourismoy/
https://www.capital.gr/epikairotita/3455957/austria-i-ellada-einai-etoimi-gia-therino-tourismo
ΠΗΓΗ: anarchypress.wordpress.com
Ετικέτες
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
