Η νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας: “Ξεριζωμένες γυναίκες στην Ελλάδα μιλούν ανοιχτά”
Οι γυναίκες που έφυγαν από τον πόλεμο και τις συγκρούσεις ενώνονται για να καταπολεμήσουν τις τρομακτικές κακοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, και να ζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη, όπως αποκαλύπτει η Διεθνής Αμνηστία σε μια νέα της έκθεση.
Η έκθεση: Θέλω να αποφασίσω για το μέλλον μου: Ξεριζωμένες γυναίκες στην Ελλάδα μιλούν ανοιχτά, αποκαλύπτει τα επικίνδυνα ταξίδια των γυναικών και των κοριτσιών και τις φοβερές συνθήκες και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν όταν καταφέρνουν επιτέλους να φτάσουν στα ελληνικά νησιά ή την ηπειρωτική χώρα. Επισημαίνει επίσης την τεράστια ανθεκτικότητα και δύναμη που έχουν οι γυναίκες αυτές, υπερνικώντας τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν.
“Η τεράστια αποτυχία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να ανοίξουν ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές προς τους/τις πρόσφυγες που φεύγουν από τον πόλεμο υποβάλλει τις γυναίκες και τα κορίτσια σε αυξημένο κίνδυνο κακοποιήσεων”.
— Kumi Naidoo, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Και παρά τις προκλήσεις και τις αντιξοότητες, οι γυναίκες αυτές βρίσκουν τη δύναμη να μιλήσουν. Όσοι βρίσκονται στην εξουσία οφείλουν να ακούσουν τις φωνές τους και να λάβουν τις ανάλογες αποφάσεις. Στις εποχές του #MeToo και του #TimesUp, είμαστε περήφανοι και περήφανες που στεκόμαστε δίπλα στις αδελφές μας που ξεριζώθηκαν και βρίσκονται στην Ελλάδα για να πούμε: Σας βλέπουμε, σας ακούμε, σας πιστεύουμε, και θα αγωνιστούμε μαζί σας».
Η Διεθνής Αμνηστία από τον Μάρτιο του 2017 έχει μιλήσει με πάνω από 100 γυναίκες και κορίτσια που ζουν σε καταυλισμούς και άλλα καταλύματα τόσο μέσα και γύρω από την Αθήνα, όσο και στα ελληνικά νησιά. Η σημερινή έκθεση παρουσιάζει δέκα σαφή αιτήματα για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών προσφύγων, με βάση τις δικές τους απόψεις.
Οι γυναίκες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο σωματικής, λεκτικής και σεξουαλικής παρενόχλησης από τους λαθρεμπόρους.
«Όταν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκλεισαν τις πόρτες τους στους πρόσφυγες, εμείς οι γυναίκες ήμασταν πιο εκτεθειμένες στις κακοποιήσεις από τους λαθρέμπορους», όπως δήλωσε μία πρόσφυγας από τη Συρία στη Διεθνή Αμνηστία. «Δεν μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από την αστυνομία ή από οποιονδήποτε άλλο επειδή είσαι “παράνομη” και οι λαθρέμποροι επωφελούνται από αυτό».
Ακόμη και όταν φτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές, η δοκιμασία τους δεν τελειώνει. Η πλειοψηφία των προσφύγων και των μεταναστών και μεταναστριών που φτάνουν στην Ελλάδα είναι πλέον γυναίκες και παιδιά, που αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό άνω του 60% των αφίξεων φέτος. Ωστόσο, λόγω της συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκία τον Μάρτιο του 2016, όσοι και όσες φτάνουν στα ελληνικά νησιά βρίσκονται παγιδευμένοι/ες σε τρομερές συνθήκες μέσα σε άθλιους καταυλισμούς που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε.
Ο υπερπληθυσμός στους καταυλισμούς βρίσκεται στο απροχώρητο. Στα νησιά, περίπου 17.000 άνθρωποι ζουν σε πέντε καταυλισμούς, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να φιλοξενούν περίπου 6.400 άτομα. Χιλιάδες άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων πολλών ατόμων με εξειδικευμένες ανάγκες, όπως άτομα με αναπηρίες και μωρά, κοιμούνται σε σκηνές γύρω από τους κύριους χώρους των καταυλισμών. Η έλλειψη υγιεινής, το ανεπαρκές καθαρό πόσιμο νερό, τα ακατέργαστα λύματα και οι μολύνσεις εξαιτίας ποντικών και αρουραίων αποτελούν κοινά φαινόμενα σε όλους τους καταυλισμούς.
«Κάθε μέρα τα πράγματα χειροτερεύουν … Ο καταυλισμός είναι τόσο γεμάτος», δήλωσε μια γυναίκα από τον καταυλισμό Μόρια στη Λέσβο, ο οποίος, αυτή τη στιγμή, φιλοξενεί δυόμιση φορές πάνω από την χωρητικότητά του, που είναι 3,100 άτομα.
Ενώ όλοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες/στριες βιώνουν τις συνέπειες αυτών των συνθηκών, οι συνέπειες που υφίστανται οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι πρωτοφανείς. Αρκετές έγκυες γυναίκες περιέγραψαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι ήταν αναγκασμένες να κοιμούνται στο πάτωμα έχοντας ελάχιστη, αν όχι μηδενική, πρόσβαση σε προγεννητική φροντίδα. Τον περασμένο μήνα, μια γυναίκα γέννησε σε μια σκηνή στον καταυλισμό στη Μόρια, χωρίς καμία ιατρική υποστήριξη.
Η έλλειψη κλειδαριών στις πόρτες των μπάνιων και ο φτωχός φωτισμός σημαίνουν ότι οι καθημερινές δραστηριότητες, όπως το να πάει κάποια στην τουαλέτα, να κάνει ντους ή ακόμα και το περπάτημα τη νύχτα, ενέχουν κίνδυνο για τις γυναίκες και τα κορίτσια.
Μία γυναίκα από τον καταυλισμό Βαθύ στη Σάμο, είπε στη Διεθνή Αμνηστία: «Δεν υπάρχουν κλειδαριές στην πόρτα του ντους. Οι άνδρες μπαίνουν όταν είσαι μέσα. Δεν υπάρχουν φώτα στις τουαλέτες. Τη νύχτα, μερικές φορές πηγαίνω στην τουαλέτα με την αδερφή μου ή ουρώ σε ένα κουβά».
Στην ηπειρωτική Ελλάδα, υπάρχουν περίπου 45.500 πρόσφυγες και μετανάστες/στριες που διαμένουν σε προσωρινή στέγαση σε αστικές περιοχές ή σε καταυλισμούς.
Οι συνθήκες στους καταυλισμούς στην ηπειρωτική χώρα παραμένουν φτωχές και φέτος, ενώ τρεις καταυλισμοί που έκλεισαν στο παρελθόν επειδή κρίθηκαν ακατοίκητοι, τέθηκαν σε επαναλειτουργία λόγω έλλειψης στέγης, χωρίς καμία ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών.
“Αισθανόμαστε ότι μας έχουν ξεχάσει τελείως. Μερικοί/ες από εμάς βρισκόμαστε στον καταυλισμό για δύο χρόνια και δεν αλλάζει τίποτα… Δεν μπορώ καν να μοιραστώ τα προβλήματά μου, καθώς κανείς δεν μιλάει τη γλώσσα μας”.
— γυναίκα Yezidi από το Ιράκ, καταυλισμός Σκαραμαγκά
Είτε ζουν σε καταυλισμούς, είτε σε διαμερίσματα στην αστική περιοχή, η έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης και γυναικών διερμηνέων αποτελούν μείζονα εμπόδια στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως οι υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας ή η παροχή νομικής βοήθειας.
Ωστόσο, παρά τις τεράστιες αυτές προκλήσεις, οι γυναίκες πρόσφυγες στην Ελλάδα καταβάλλουν προσπάθεια για να μετασχηματίσουν την κατάστασή τους. Οι γυναίκες ενώνονται δημιουργώντας πρωτοβουλίες που αλλάζουν τη ζωή τους, όπως χώρους φιλικούς προς τις γυναίκες σε αστικές περιοχές. Εκεί, οι γυναίκες και τα κορίτσια συναντιούνται και μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες, να ανοικοδομούν δίκτυα υποστήριξης και να αποκτούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται ώστε να δημιουργήσουν μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους.
«Καθώς βρέθηκαν μαζί από ένα άσχημο παιχνίδι της μοίρας, οι γυναίκες πρόσφυγες που διέφυγαν από επικίνδυνες περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκουν κουράγιο, ομοιότητες και αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα η μία στην άλλη», δήλωσε ο Kumi Naidoo.
«Αυτές οι αδελφές “κάνουν οι ίδιες ό,τι μπορούν για τους εαυτούς τους”, αλλά καθώς η κατάσταση στα νησιά φτάνει στο απροχώρητο, καλούν τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν τον εγκλωβισμό ανθρώπων στα νησιά. Οι συνθήκες υποδοχής στην ηπειρωτική χώρα πρέπει να βελτιωθούν και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να προσφέρουν στις γυναίκες πρόσφυγες τόσο την επείγουσα υποστήριξη και προστασία που δικαιούνται όσο και το καλωσόρισμα που τους αξίζει».
Περισσότερα ΕΔΩ
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
