Ιδού τα δάση στην έκταση Ελληνικού – Αγίου Κοσμά
Είτε ξεφυλλίζεις μια αστική φυλλάδα είτε ακούς έναν ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό, διαβάζεις και ακούς τα ίδια εμπαθή σχόλια για το Ελληνικό, που τάχα είναι μια έρημη έκταση, στην οποία κάποιοι «κολλημένοι» ανακαλύπτουν είτε δάση είτε αρχαιολογικούς χώρους. Με ειρωνείες του τύπου «είχαν και οι αρχαίοι αεροπλάνα;», «δάσος ο αεροδιάδρομος» κτλ.
Πρόκειται για καθαρά γκεμπελίστικη εκστρατεία, που σκοπό έχει να παραδώσει ολόκληρη την έκταση Ελληνικού – Αγίου Κοσμά στους πλιατσικολόγους καπιταλιστές του real estate και των καζίνων, χωρίς καμιά προστασία των αρχαιολογικών θησαυρών και των εκατοντάδων στρεμμάτων δασών. Γιατί η περιοχή περιλαμβάνει δάση και δασικές εκτάσεις, τις οποίες προσπάθησε να υπερασπιστεί ο Δασάρχης Πειραιά, καταφέρνοντας τελικά να εξαιρέσει από τον αποχαρακτηρισμό 37 στρέμματα (τα υπόλοιπα τον υποχρέωσαν -«με το πιστόλι στον κρόταφο», όπως έχουμε γράψει- να τα εξαιρέσει από την υπαγωγή στη δασική νομοθεσία).
Η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού μας έστειλε πρόσφατα μια συλλογή από πολλές φωτογραφίες που απαθανατίζουν τα δάση της περιοχής και τραβήχτηκαν στη διάρκεια της αυτοψίας που έκανε η Τεχνική Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων Πειραιά (δείτε εδώ). Αυτές οι φωτογραφίες αποκαλύπτουν τα ψεύδη των γκεμπελίσκων. Αλλωστε, ο καθένας που ζει στην Αττική μπορεί να κάνει μια βόλτα στην περιοχή και να δει με τα ίδια του τα μάτια τα δάση.
Στη συνέχεια, δημοσιεύουμε το Υπόμνημα που υπέβαλαν 33 πολίτες στην Τεχνική Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων Πειραιά, στην οποία προσέφυγε το ΤΑΙΠΕΔ, ζητώντας να αποχαρακτηριστούν και τα 37 στρέμματα που ο Δασάρχης, με την Πράξη Χαρακτηρισμού χαρακτήρισε δάσος. Οι πολίτες προσέφυγαν ζητώντας να χαρακτηριστούν δάσος όχι μόνο τα 37 στρέμματα, αλλά και οι τεχνητές δασικές φυτείες (που ο δασάρχης υποχρεώθηκε να αποχαρακτηρίσει) και άλλες εκτάσεις δάσους. Συνολικά, 424 στρέμματα με δασική βλάστηση και 140 στρέμματα ως πάρκα και άλση εντός σχεδίου πόλης.
Αυτού του τύπου οι Επιτροπές συνεχίζουν μια αντιδημοκρατική παράδοση, με κλειστές συνεδριάσεις και χωριστές ακροάσεις αυτών που προσέφυγαν, ώστε η μια πλευρά να μη γνωρίζει τι έχει υποστηρίξει η άλλη (θυμίζουμε ότι το ΣτΕ και τα διοικητικά δικαστήρια συνεδριάζουν δημόσια). Οπως γνωρίζουμε, για τον καθορισμό της σύνθεσης της συγκεκριμένης Επιτροπής «ξηλώθηκε» προϊστάμενος αρμόδιας Διεύθυνσης, που θεωρήθηκε ότι «δε βοηθάει»! Η Επιτροπή συνεδρίασε, έκανε αυτοψία στην περιοχή και αναμένεται η απόφασή της.
Το Υπόμνημα
Η προστασία της δασικής βλάστησης εντός της Ζώνης Παράκτιου Πάρκου του ΕΣΟΑΠ Ελληνικού
Σύμφωνα με το Διάγραμμα Mεταολυμπιακών Xρήσεων (σελ 1182-1185) τα τμήματα 4,5,6, 7 και λοιπό Γ ανήκουν στη Ζώνη Παράκτιου πάρκου που προβλέπεται από το άρθρο 3 του ΕΣΟΑΠ του Ιστιοπλοϊκού του Ελληνικού (ΦΕΚ138/Δ/2002).
Επιπλέον ανήκουν στη χερσαία ζώνη του λιμένα και ως εκ τούτου είναι κοινόχρηστα (άρθρο 967 ΑΚ, βλ Γεωργιάδη Σταθόπουλου «Αστικός Κώδιξ», σελ 147) και ανήκουν στη δημόσια και όχι στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και επομένως και δασική φυτεία να θεωρηθούν και πάλι προστατεύονται.
Η συνταγματική προστασία των τεχνητών δασικών φυτειών – Αντισυνταγματικότητα του άρθρου 32 παρ. 6γ Ν.4280/2014,ΦΕΚ Α 159/8.8.2014.
Με το Σύνταγμα του 1975 καθιέρωθηκε η προστασία της δασικής βλαστήσεως, φυσικώς ή τεχνικώς δημιουργηθείσας. Το δάσος που φυτεύθηκε προστατεύεται εξίσου με το αυτοφυές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη διατύπωση του άρθρου 3 του ν. 998/79 δηλ. του εκτελεστικού νόμου του άρθρου 24 παρ. 1, το οποίο αναφέρει τις κατηγορίες των δασών που προστατεύονται αυτό αναφέρεται ρητά:
«4. Εις τας διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και αι εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών ευρισκόμεναι εκτάσεις, αι οποίαι καλύπτονται υπό δασικής βλαστήσεως φυσικώς ή τεχνικώς δημιουργουμένης (πάρκα και άλση), ως και αι οπουδήποτε δημιουργούμεναι δενδροστοιχίαι ή δασικαί φυτείαι».
Μεγάλης σημασίας είναι και η απόφαση του ΣτΕ 89/81 η οποία αναφέρει:
«Κατά την έννοιαν των διατάξεων των άρθρων 24 παρ. 1 και 117 παρ. 3, 4 του ισχύοντος Συντάγματος, συναγομένην τόσον εκ της γενικής διατυπώσεως αυτών, όσον και εκ των προπαρασκευαστικών της επί ψηφίσεώς των εργασιών (βλ. Πρακτικά υποεπιτροπών της επί του Συντάγματος κοινοβουλευτικής επιτροπής της Ε` Αναθεωρητικής Βουλής, σελ. 465, Πρακτικά της Ολομελείας της Ε` Αναθεωρητικής Βουλής επί του Συντάγματος 1975, σελ. 537 επ.), τα δάση και αι δασικαί εκτάσεις της Χώρας, είτε ανήκουν εις το Δημόσιον είτε εις ιδιώτας ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, υπάγονται, ως φυσικά αγαθά και ανεξαρτήτως της ειδικώτερας ονομασίας αυτών ή της θέσεως εις ην ευρίσκονται, και δη εν σχέσει προς τα οικιστικά κέντρα ή άλλους χώρους, υπό ίδιον προστατευτικόν καθεστώς, επί τω τέλει της διατηρήσεως της κατά προορισμόν χρήσεως αυτών και διαφυλάξεως της εκ της υπάρξεώς των προκυπτούσης φυσικής και βιολογικής ισορροπίας. Και ανέχεται μεν ο συνταγματικός νομοθέτης την κατ’ εξαίρεσιν επέμβασιν εις τα δάση και τας δασικάς εκτάσεις προς εκτέλεσιν έργων ή μεταβολήν του προορισμού των προς εξυπηρέτησιν και άλλων σκοπών, υπό όρους όμως και προϋποθέσεις τιθεμένας υπό ειδικού προς τούτο νόμου καθορίζοντος και την διαδικασίαν προς πραγματοποίησιν των εν λόγω επεμβάσεων, κατά περίπτωσιν. Η υπό τους εκτεθέντας όρους θεσπιζομένη προστασία αφορά συνεπώς και εις εκτάσεις καλυπτομένας πράγματι υπό δασικής βλαστήσεως, φυσικώς ή τεχνικώς δημιουργηθείσας εγγύς ή και εντός οικιστικών περιοχών ή σχεδίων πόλεων, τοσούτω μάλλον καθόσον ή ύπαρξις τούτων εγγύς ή εντός των ως είρηται περιοχών ενέχει μείζονα σημασία διά την κοινωνικήν διαβίωσιν και την ισορροπίαν του περιβάλλοντος τους οικισμούς κλπ. χώρους».
Δασική φυτεία είναι το Σέιχ Σου, το δάσος στα Κύθηρα, τα Αστέρια Γλυφάδας.
Το 1998 δημοσιεύθηκε δασικό νομοσχέδιο το οποίο τελικά εγκρίθηκε με το ν. 3208/2003, στο άρθρο 11 του οποίου προβλέπεται ότι: «Οι υπαγόμενες στην περίπτωση α΄της παραγράφου 6 του άρθρου 3 του Ν.998/1979 ιδιωτικές γεωργικές εκτάσεις, στις οποίες υπάρχουν ή δημιουργούνται τεχνητές δασικές φυτείες, δεν προσλαμβάνουν εκ του λόγου αυτού το δασικό χαρακτήρα. Με την επιφύλαξη των όσων ορίζονται στους σχετικούς κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι ιδιοκτήτες αυτών των εκτάσεων διαχειρίζονται τις δασικές φυτείες ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς ως προς το χρόνο και το είδος της υλοτομίας και τη μετέπειτα χρήση του αγρού».
Ενώ σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις του ν. 3208/2003, της προστασίας των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας εξαιρούνται εκείνες μόνο οι δασικές φυτείες που δημιουργούνται επί ιδιωτικών γεωργικών εκτάσεων, με σκοπό την υλοτομία, τη διακίνηση και εμπορία δασικών προϊόντων (βλ. Π.Ε. 131/2007 και Εισηγ. Εκθεση του ν. 3208/2003, σελ. 10, όπου διευκρινίζεται ότι πρόκειται για λευκώνες, χριστουγεννιάτικα δένδρα και δασικές φυτείες του Κανονισμού 1280 ΕΟΚ που δημιουργήθηκαν ή δημιουργούνται επί γεωργικών εκτάσεων από τους ιδιοκτήτες τους).
Προηγήθηκε η διάταξη του άρθρου 27 παρ. 1 του ν. 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α΄ 275), όπως αυτή είχε πριν την αντικατάστασή της με την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν.3208/2003: «1.Οι δασικοί χάρτες καταρτίζονται κατά νόμο από τις προβλεπόμενες στη διάταξη της παραγράφου 10 του άρθρου 28 του παρόντος νόμου υπηρεσίες του νομαρχιακού επιπέδου Διευθύνσεων Δασών. Τα αναγκαία στοιχεία για τον προσδιορισμό των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται στις διατάξεις των παραγράφων 1,2,3,4 και 5 του άρθρου 3 του ν.998/1979 “περί προστασίας των δασών και των δασικών εκτάσεων της χώρας“ (ΦΕΚ 289 Α), εξαιρουμένων των τεχνητών δασικών φυτειών».
Μετά το νόμο αυτό εξεδόθη εγκύκλιος του υπουργείου Γεωργίας η οποία έλεγε ότι δεν υπάγεται στις διατάξεις του Ν. 998/79 καμία δασική φυτεία.
Την ίδια εποχή εξεδόθη η υπ’ αρ. 13/2003 απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επιλύσεως Δασικών Αμφισβητήσεων, στην οποία συμμετείχαμε τινές εξ ημών σχετικά με τα Αστέρια Γλυφάδας και η οποία χαρακτήριζε εκτάσεις εμβαδού 116,4 στρ. με χρώμα κόκκινο και 28 στρ. με χρώμα κίτρινο και πράσινη διαγράμμιση, ως τεχνητές δασικές φυτείες της παρ. 4 άρθρου 3 του Ν. 998/1979. Επειδή η απόφαση συνοδευόταν από την εγκύκλιο του Υπουργείου που έλεγε ότι οι τεχνητές δασικές φυτείες δεν προστατεύονται, προσφύγαμε στο ΣτΕ κατά της απόφασης και εξεδόθη η υπ’ αρ. 3459/2009 απόφαση η οποία αναφέρει:
«Διότι τα δάση και οι δασικές εκτάσεις της Χώρας, είτε ανήκουν στο Δημόσιο είτε σε ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, υπάγονται ως φυσικά αγαθά υπό ίδιον προστατευτικό καθεστώς, προς το σκοπό της διατήρησης της κατά τον προορισμό τους χρήση τους και της διαφύλαξης της φυσικής και βιολογικής ισορροπίας που προκύπτει από την ύπαρξή τους. Αυτή η προστασία αφορά τις εκτάσεις που πράγματι καλύπτονται από δασική βλάστηση είτε αυτή δημιουργήθηκε με φυσικά είτε με τεχνικά μέσα (βλ. ΣτΕ 89/1981,2568/1981, 2087/2004, 321/2005). Ποτέ δε δεν υπάγονταν στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας οι τεχνητές δασικές φυτείες που δημιουργούνταν επί ιδιωτικών γεωργικών εκτάσεων, με σκοπό την υλοτομία, τη διακίνηση και εμπορία δασικών προϊόντων».
Ταυτόχρονα εξεδόθηκαν οι ΣτΕ 3457, 3458/2009 οι οποίες επαναλαμβάνουν το ίδιο σκεπτικό ως προς την Συνταγματική προστασία των δασικών φυτειών.
Ακολούθησε η ΣτΕ 5405/2012 η οποία ομοίως επιβεβαιώνει τη συνταγματική προστασία των δασικών φυτειών.
Αγνοώντας το Σύνταγμα και την πάγια νομολογία του ΣτΕ το άρθρο 32 παρ 6γ Ν.4280/2014,ΦΕΚ Α 159/8.8.2014 επιχειρεί να ανατρέψει την προστασία αυτή.
Το άρθρο αυτό προβλέπει:
«5. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου πλην των περιπτώσεων των άρθρων 17, 22, 63, 64 και 65 του παρόντος νόμου υπάγονται και οι εκτάσεις των επόμενων περιπτώσεων α’ και β’ του παρόντος, που δεν έχουν αναγνωριστεί ως ιδιωτικές με έναν από τους τρόπους του άρθρου 10 του ν. 3208/2003:
α) Οι χορτολιβαδικές εκτάσεις που βρίσκονται επί ημιορεινών, ορεινών και ανώμαλων εδαφών και συγκροτούν φυσικά οικοσυστήματα αποτελούμενα από φρυγανική, ποώδη ή άλλη αυτοφυή βλάστηση ή από δασική μεν βλάστηση που δεν συνιστά δασοβιοκοινότητα.
β) Οι βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις των ημιορεινών, ορεινών και ανώμαλων εδαφών.
Δεν υπάγονται οπωσδήποτε στις διατάξεις του παρόντος νόμου:
α) Οι ανέκαθεν γεωργικώς καλλιεργούμενες εκτάσεις.
β) Οι εκτάσεις που έχουν τη μορφή της περίπτωσης α’ της παραγράφου 5 του παρόντος, που στη λήψη Α/Φ έτους 1945 ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, εμφάνιζαν αγροτική μορφή.
γ) Οι τεχνητές δασικές φυτείες που δημιουργούνται από τους ιδιοκτήτες τους, ως και οι από αυτούς φυτεύσεις δένδρων, επί εκτάσεων που έχουν τη μορφή των ανωτέρω περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 5 ή των περιπτώσεων α’ και β’ της παρούσας παραγράφου 6, είτε σε εφαρμογή εθνικών ή κοινοτικών προγραμμάτων είτε όχι, με σκοπό την παραγωγή και εμπορία δασικών προϊόντων ή την αναβάθμιση της αισθητικής του τοπίου».
Η νέα διάταξη αγνοεί τη συνταγματική επιταγή για προστασία των «εκτάσεων καλυπτομένων πράγματι υπό δασικής βλαστήσεως, φυσικώς ή τεχνικώς δημιουργηθείσας», αγνοεί τη μείζονα σημασία που έχει για την κοινωνική διαβίωση καί την ισορροπία του περιβάλλοντος η ύπαρξη δασικής βλάστησης εγγύς ή και εντός οικιστικών περιοχών ή σχεδίων πόλεων (η περίπτωση του Ελληνικού, βλ ΣτΕ 89/1981).
Η Αιτιολογική ‘Εκθεση του Νόμου καθώς και η ΝΣΚ 337/16 επικαλούνται το άρθρο 17 του Συντάγματος περί δικαιώματος στην ιδιοκτησία, το οποίο βεβαίως δεν θίγεται από την προστασία της τεχνητής δασικής φυτείας. Οπως δεν θίγεται από την προστασία των ιδιωτικών δασών το οποίο προσέθεσε η αναθεώρηση του Συντάγματος του 2001 ενώ το Σύνταγμα του 1975/1986 προέβλεπε την προστασία μόνο των δημοσίων δασών.
Εδώ πέραν της αντισυνταγματικότητας υπάρχει και ένας λογικός παραλογισμός. Ο νόμος θεωρεί ως δασικές τις ορεινές χορτολιβαδικές και τις βραχώδεις εκτάσεις (άρθρο 32 παρ. 5 του ν. 4280/2014). Εάν όμως σε αυτές οι ιδιοκτήτες τους φυτεύσουν δασικά δέντρα τότε παύουν να θεωρούνται δασικές (άρθρο 32 παρ 6 του ν. 4280/2014)!
ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
