ΚΑΜΙΑ ΓΕΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΑΜΕΝΗ, ΚΑΜΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΟΙΜΑΤΑΙ ΗΣΥΧΗ…
«Με τον ερχομό της πρώτης βραδιάς των συγκρούσεων συνέβη να πυροβοληθούν, ανεξάρτητα το ένα από το άλλο και ταυτόχρονα, τα ρολόγια των πύργων σε πολλά σημεία του Παρισιού. Ένας αυτόπτης μάρτυρας…έγραψε: Ποιος θα το πίστευε! Λένε, πως εξοργισμένοι με το χρόνο νέοι «ως άλλοι» Ιησούς του Ναυή, στη βάση κάθε πύργου πυροβολούσαν τις πλάκες των ρολογιών για να σταματήσουν την μέρα».
Walter Benjamin, Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας
«Πρώτον κύριοι: Θέσις έξω από το πρόβλημα. Την γαλήνην και την Δημόσιον τάξιν η Επανάστασις θα την εξασφαλίση πάση θυσία […] Οποιαδήποτε δύναμις προβληθή δια να διασαλεύση την δημόσιαν τάξιν και να αναταράξη την κοινωνικήν γαλήνην, θα την συντρίψωμεν […] Δεύτερον, εντός των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων δεν θα ασχοληθώ εγώ μέχρις ότου σεις ως διοικήσεις αυτών, δηλώσετε ότι δεν ημπορείτε να επιβάλλετε την τάξιν […] Είναι δυνατόν να μη ημπορήτε να ελέγξετε τους μαθητάς σας; […] κύριοι, οφείλετε να αντιμετωπίσετε τους ελάχιστους ταραξίες οι οποίοι κάθονται στα σκαλοπάτια, μέσα εις τον περίβολον των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, και ασκούντες ψυχολογικήν βίαν επί της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων σπουδαστών, δεν τους επιτρέπουν να παρακολουθήσουν το μάθημα […] Προσέξατε κύριοι. Εις την Νομική Σχολήν την παρελθούσαν εβδομάδα εξεβιάσθησαν πεντακόσιοι άνθρωποι από εκατόν […] Και εξεβίασαν οι εκατόν τους πεντακοσίους υπολοίπους φοιτητάς, τους οποίους έκλεισαν μέσα εις την Νομικήν Σχολήν, δια να εμφανίσουν την εκδήλωσιν ενός μεγάλου αριθμού σπουδαστών. Και θέλετε και κάτι άλλο κύριοι; Εξωθούσαν τους φοιτητάς να εξέλθουν βιαίως δια να προσκομίσουν φιάλας ή δοχεία βενζίνης και να βάλουν φωτιά στην Νομικήν. Τους προειδοποιώ. Θα ρίψω φωτιά εις του οιοδήποτε το κεφάλι. Φωτιά όμως εις την Ελληνικήν Κοινωνίαν δεν θα επιτρέψω να βάλη κανείς».
Απόσπασμα από τον λόγο του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου προς τις συγκλήτους των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, 2 Μαρτίου 1973
Το τελευταίο διάστημα χιλιάδες νέοι ήρθαν σε αντιπαράθεση με τις κατασταλτικές δυνάμεις μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια μ’ αφορμή τη συγκρότηση και την εμφάνιση της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Η φαινομενική υποχώρηση των τωρινών διαχειριστών των κρατικών υποθέσεων στο ζήτημα αυτό αναγνωρίστηκε βιαστικά, από όσους αρέσκονται να κάνουν πολιτική, ως άλλη μια «νίκη» του κινήματος.
Θα σημειώσουμε, ότι το κράτος στην πραγματικότητα, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, δεν υπαναχωρεί από τους σχεδιασμούς του, απλά, υπολογίζοντας τις δυσκολίες μια άμεσης επιβολής, προτιμά να επανέλθει όταν οι γενικότεροι συσχετισμοί θα το επιτρέψουν.
Θα θυμίσουμε σ’ όλους τους ακραιφνείς πολέμιους της «δεξιάς νεοφιλελεύθερης» κυβέρνησης, ότι η αριστερά, διαχρονικά, όχι μόνο δυσανασχέτησε με την νεανική αμφισβήτηση των κυρίαρχων προτύπων (τρόπος ζωής, μουσικά ρεύματα, ιδέες κ.λπ.), αλλά αφιέρωσε σημαντικές δυνάμεις για την καταστολή τους.
Από που πηγάζει, όμως, η νεανική ορμή, η αμφισβήτηση, ο ριζοσπαστισμός, η εναντίωση στους καταναγκασμούς, και στην πειθάρχηση; Ποιες είναι σε κάθε εποχή οι πολιτιστικές και οι ευρύτερες πολιτισμικές αναφορές και επιρροές, που καθηλώνουν ή απογειώνουν τις νεανικές συμπεριφορές; Που θεμελιώνεται η μετάβαση από μια εκδήλωση διαμαρτυρίας σ’ ένα πρόταγμα ελευθερίας; Πως να ταξινομηθούν οι αταξινόμητες νεανικές συντροφιές, που διαβαίνουν κάθε φορά την εποχή της «συντηρητικοποίησης» ή του «εκσυγχρονισμού», της καταναλωτικής αφθονίας ή της ένδειας;
Οι κάθε λογής τεχνικοί της εξουσίας δεν έχουν πάψει να αναζητούν τα κλειδιά της αποκωδικοποίησης της νεανικής αμφισβήτησης, αλλά και της μη αμφισβήτησης, δεν έχουν πάψει να ανησυχούν για τους απροσάρμοστους νέους, αλλά και για τον βαθμό ενσωμάτωσης των υπόλοιπων. Τι είναι, τελικά, επικίνδυνο για την εξουσία, που βρίσκεται ακριβώς, ο κίνδυνος μόλυνσης από την νεανική «αναίδεια», που μπορεί να οδηγήσει η νεανική «αδιαφορία» για όλους και για όλα στους καιρούς της «μεταδημοκρατίας», στην μετα-covid εποχή, όταν διακηρύσσεται το τέλος της αφθονίας για τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες οι οποίες αντιμετωπίζουν τον εφιάλτη του πολέμου μετά από πολλές δεκαετίες;
Βιάζονται ορισμένοι απαισιόδοξοι να αποφανθούν, ότι τελικά αυτή τη γενιά την «κατάπιε» ο μεγάλος εγκλεισμός, μ’ αφορμή τον covid-19, ότι κατάφερε η εξουσία να εξασφαλίσει την μεγάλη συμμόρφωση με πρόσχημα την «πανδημία», το φόβο του θανάτου. Μια νέα γενιά που νιώθει θυμωμένη, ματαιωμένη, που, σύμφωνα με διάφορες έρευνες, θεωρεί τον εαυτό της το μεγαλύτερο θύμα της «πανδημίας».
Πως μπορεί να σηκώσουν κεφάλι οι νέοι, που έσπευσαν να εμβολιαστούν για να πάρουν από το κράτος 150 ευρώ, που δέχθηκαν να σκανάρονται σε κάθε τους βήμα, που δεν εκδήλωσαν μαζικά την αντίθεσή τους στα παράλογα μέτρα στα οποία υποχρεώθηκαν να συμμορφωθούν, στην απαγόρευση κυκλοφορίας, στους διαχωρισμούς εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων και εν τέλει στον εκκωφαντικό επαναπροσδιορισμό της έννοιας της «ελευθερίας» σε μια παρατεταμένη περίοδο έκτακτης ανάγκης; Και όμως, η δυσπιστία στους κρατικούς σωτήρες είναι παρούσα, και άλλο τόσο η αμφισβήτηση του κράτους πατερούλη. Οι «κληρονόμοι του μέλλοντος» στραβοκοιτούν θεσμούς και κυβερνήσεις, όπως «τότε» και ας μην γνωρίζουν τις παλιές «ουλές» της ιστορίας.
Σύμφωνα με μια καθηγήτρια Γυμνασίου, σε συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Ταχυδρόμος (Γεωργίου Μ. 26-4-1968) στις απαρχές της δικτατορίας, «η εφηβεία στα σημερινά νιάτα εκδηλώνεται με τεντιμποϊσμό, ανεξαρτησία, ασέβεια, απειθαρχία κι ανυπακοή. Όταν παραπονιόμαστε στους γονείς, μάς λένε ότι δεν ακούν ούτε τους ίδιους και μας παρακαλούν να τα πειθαρχήσουμε και να συμμαζέψουμε».
Τον Οκτώβριο του 1968, ο στρατιωτικός Ιωάννης Λαδάς, διοικητής της ΕΣΑ πριν την επιβολή της χούντας της 21ης Απριλίου 1967, διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου δημόσιας τάξης. Η άποψη του ήταν, ότι ο πραγματικός κίνδυνος για τις δυτικές κοινωνίες δεν ήταν ο κομμουνισμός, αλλά ο αναρχισμός και έτσι αποφάσισε να δράσει για την περιστολή της «αλητείας».
Πραγματοποίησε, μεταξύ άλλων, αιφνιδιαστικό έλεγχο σε κλαμπ νυχτερινής διασκέδασης στην Πλάκα, οδήγησε στο αστυνομικό τμήμα 23 νέους, ενώ για 16 από αυτούς κρίθηκε πως είχαν «υπερβολικά» μακριά μαλλιά και διατάχθηκε το κούρεμα τους. Ο Λαδάς, μάλιστα, εξήγησε και τις βαθύτερες αιτίες που τον οδήγησαν σ’ αυτόν το προσωπικό, όπως θεωρούσε, θρίαμβο: «επειδή εγώ ασχολήθην εμπράκτως επιτρέψατε μου να σας είπω ότι όταν τους συνελάμβανα και τους κούρευα δεν το έκανα δια να τους κόψω τα μαλλιά, αλλά δια να κόψω τη νοοτροπία που ήταν καταστρεπτική και γι’ αυτούς τους ίδιους και για την πατρίδα».
Ο Λαδάς είχε φροντίσει να συλλάβει «επ’ αυτοφώρω» και 30 «ανώμαλους», όπως χαρακτηρίστηκαν, ομοφυλόφιλους σε σπίτι στην Καλογρέζα πανηγυρίζοντας, επίσης, έναν ακόμη θρίαμβο κατά της «ανηθικότητας». Και φθάνουμε στο 1971, όταν κατά την διάρκεια μεγάλης αστυνομικής επιχείρησης σε σφαιριστήρια και κλαμπ της περιοχής του Περιστερίου προσάγονται 170 νέοι, από τους οποίους τελικά κουρεύονται 40 «μακρυμάλληδες» νέοι («Εκούρεψαν 40 μακρυμάλληδες με την ψιλή», Εφημερίδα Βραδυνή, 10-2-1971).
Και όμως η νεανική αμφισβήτηση μετατρεπόταν σ’ ένα ποτάμι ορμητικό, που τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει, όπως αποδείχθηκε από τα παγκόσμια γεγονότα του 1968. Βέβαια, σύντομα οι επαΐοντες της χούντας, όχι μόνο το αντιλήφθηκαν, αλλά προσπάθησαν να το αναχαιτίσουν με τη σύζευξη της κριτικής, που εξέφραζε με πολλούς τρόπους η νεανική αμφισβήτηση για τον δυτικό πολιτισμό με την «επαναστατική» ιδεολογία της 21ης Απριλίου.
Το κράτος, όμως πράγματι έχει συνέχεια, μ’ όποιο προσωπείο και αν εμφανίζεται, χουντικό, δημοκρατικό, εκσυγχρονιστικό, ή έκτακτης ανάγκης και οι εξουσιαστικές λογικές σε κάθε εποχή μοιάζουν τόσο πολύ. Τα μεικτά σχολεία καθιερώνονται μόλις το 1979, δηλαδή πέντε ολόκληρα χρόνια μετά την λεγόμενη μεταπολίτευση, ενώ φθάνουμε στο 1982 για να καταργηθεί η μαθητική ποδιά, ν’ αντικατασταθεί με την πολιτική ενδυμασία, ενώ την ίδια χρονιά καθιερώνεται και ο θεσμός των μαθητικών «κοινοτήτων», με το Πασοκ να πρωτοπορεί στην ευρύτερη θεσμική αναγνώριση της πολιτικοποίησης των νέων και στην αφομοίωση της ριζοσπαστικοποίησής τους.
Και τώρα;
Τι είναι αυτό που θα ανατινάξει τις εξουσιαστικές βεβαιότητες; Τι προαναγγέλλει η στασιμότητα, και η αίσθηση ματαιότητας, αδιεξόδου και παραίτησης στους νέους;
Όποιος καμώνεται ότι έχει τις απαντήσεις στο τσεπάκι του ψεύδεται. Στην εποχή της «Μεγάλης επανεκκίνησης», των «πολεμικών κοινωνιών», τους τέλους της «αφθονίας» των δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών, των «μεγάλων εγκλεισμών», του συνεχούς φόβου για πυρηνικό ολοκαύτωμα, αλλά και της αναγγελίας της έλευσης του μετανθρωπισμού, οι βεβαιότητες δεν είναι κίβδηλες, αλλά ανύπαρκτες.
Να θυμόμαστε, όμως, ότι τα θαρραλέα «λουλούδια» ανθίζουν και στο χιόνι.
Ακόμη…
Συσπείρωση Αναρχικών
ΠΗΓΗ: anarchypress.wordpress.com
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
