Κυβερνο-ασφαλίτες και κυβερνο-τρομοκράτες
H απόφαση της κυβέρνησης να συνεργαστεί με το Ισραήλ σε θέματα κυβερνο-ασφάλειας θα φέρει την Ελλάδα πιο κοντά σε υπηρεσίες και εταιρείες που κατηγορούνται μεταξύ άλλων για επιχειρήσεις δολιοφθοράς, απειλές εναντίον δημοσιογράφων, αλλά ακόμη και για τον φρικτό θάνατο του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Κασόγκι.
Τo 2011 το ισραηλινό ΓΕΕΘΑ οργάνωσε ένα πάρτι για την αποστράτευση του αρχηγού του γενικού επιτελείου, στρατηγού Γκάμπι Ασκενάζι, στο οποίο προβλήθηκε και ένα βίντεο με όλες τις επιτυχίες της σταδιοδρομίας του.
Είτε όμως από αμέλεια των παραγωγών (είτε από απύθμενο θράσος) το βίντεο απέδιδε στον Ασκενάζι τη μεγαλύτερη επιχείρηση κυβερνο-σαμποτάζ στην ιστορία: την επίθεση, μέσω του malware (κακόβουλου λογισμικού) Stuxnet, εναντίον του Ιράν, που είχε αποτέλεσμα να καταστραφεί το ένα πέμπτο των φυγοκεντρητών που χρησιμοποιούνταν για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Εναν χρόνο αργότερα, Αμερικανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε στους New York Times αυτό που γνώριζε πλέον και ο τελευταίος υπάλληλος εταιρειών κυβερνο-ασφάλειας, ότι το Stuxnet ήταν δημιούργημα αμερικανικών και ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας.
Οταν όμως, λίγα χρόνια αργότερα, ερευνητές του Εργαστηρίου Κρυπτογραφίας και Ασφάλειας Δικτύων στην Ουγγαρία εντόπισαν σε δεκάδες υπολογιστές ένα σχεδόν πανομοιότυπο malware με την κωδική ονομασία Duqu, το οποίο πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε από τις ίδιες ομάδες που έφτιαξαν το Stuxnet, αρκετοί έθεσαν το ερώτημα: Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ βρίσκονται στην πλευρά της κυβερνο-ασφάλειας ή μήπως της κυβερνο-τρομοκρατίας;
Το Ισραήλ βρίσκεται εδώ και χρόνια στις πρώτες θέσεις της παγκόσμιας αγοράς κυβερνο-ασφάλειας (συνολικής αξίας 82 δισεκατομμυρίων δολαρίων), έχοντας δημιουργήσει περισσότερες από 300 νεοσύστατες επιχειρήσεις (start ups) και προσελκύοντας τουλάχιστον 30 πολυεθνικές που άνοιξαν κέντρα έρευνας και ανάπτυξης.
Ενώ όμως η επιτυχία φαίνεται να αφορά τον ιδιωτικό τομέα, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τις μυστικές υπηρεσίες και τον στρατό είναι συνήθως δυσδιάκριτη ή ολοκληρωτικά ανύπαρκτη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εταιρεία κυβερνο-ασφάλειας NSO, η οποία παρέχει αποκλειστικά σε κυβερνήσεις «τεχνολογία για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος». Η NSO ιδρύθηκε από τον στρατηγό εν αποστρατεία Αβιγκντορ Μπεν-Γκαλ και στελεχώνεται, ως επί το πλείστον, από πρώην μέλη της περίφημης UNIT 8200 του ισραηλινού στρατού – αντίστοιχη υπηρεσία της αμερικανικής NSA. Κάθε συνεργασία της NSO με ξένες κυβερνήσεις εγκρίνεται από το ισραηλινό υπουργείο Αμυνας.
Πρόσφατα ο Ομάρ Αμπελαζίζ, προσωπικός φίλος και συνεργάτης του βάναυσα δολοφονημένου Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, κατέθεσε μήνυση καταγγέλλοντας ότι η Σαουδική Αραβία παρακολουθούσε κάθε τους κίνηση μέσω ειδικού λογισμικού υποκλοπών (spyware) της NSO.
Συγκεκριμένα, πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε η εφαρμογή με την κωδική ονομασία Pegasus, με την οποία κυβερνητικοί υπάλληλοι (operators) μπορούν να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο ενός iPhone, συμπεριλαμβανομένης της κάμερας και του μικροφώνου (στα android χρησιμοποιείται η εφαρμογή Chrysaor – από το όνομα του αδερφού του Πήγασου – Χρυσάωρ).
Παρόμοιες καταγγελίες έχει καταθέσει η διάσημη Μεξικανή δημοσιογράφος Κάρμεν Αριστέβγκι, όταν διαπίστωσε ότι το πρόγραμμα Pegasus, το οποίο έχει προμηθευτεί η κυβέρνηση της χώρας της με πρόσχημα την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, χρησιμοποιούνταν εναντίον της αλλά και εναντίον του 16χρονου γιου της. Τη διαρκή παρακολούθηση της Αριστέβγκι ακολούθησε ένα κύμα απειλών και εκβιασμών.
Σύμφωνα με το ερευνητικό κέντρο Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο, το Pegasus λειτουργεί σε 45 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Συγκεκριμένα για τη χώρα μας, ο υπεύθυνος operator έχει την κωδική ονομασία BLACKBIRD και φαίνεται να δραστηριοποιείται επίσης στην Ιορδανία, το Κουβέιτ, τη Λιβύη, το Κατάρ, τις ΗΠΑ, τα ΗΑΕ, τη Μεγάλη Βρετανία και την Υεμένη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Μπέερ Σέβα, όπου πραγματοποιήθηκε η τριμερής συνάντηση Τσίπρα-Νετανιάχου-Αναστασιάδη, αποτελεί την περιοχή όπου τέμνονται οι δραστηριότητες των ιδιωτικών επιχειρήσεων κυβερνο-ασφάλειας με τις μυστικές υπηρεσίες και τον στρατό του Ισραήλ. Οπως εξηγούσε πρόσφατα η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, το κέντρο κυβερνο-ασφάλειας (όπου ξεναγήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας) ξεκίνησε σαν μια πρωτοβουλία για την προστασία επιχειρήσεων από κυβερνο-επιθέσεις, αλλά πλέον «λειτουργεί σαν βραχίονας των υπηρεσιών ασφαλείας του Σιν Μπετ (η δίδυμη υπηρεσία της Μοσάντ για τις εσωτερικές υποθέσεις).
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την εφημερίδα, ήταν να παραιτηθούν ορισμένοι από τους πιο ταλαντούχους ερευνητές, οι οποίοι έβλεπαν ότι «το Σιν Μπετ αδιαφορεί για το κυβερνο-έγκλημα» και εστιάζει όλες τις δράσεις του εναντίον εχθρικών χωρών όπως το Ιράν. Οπως εξηγούσε πρώην ανώτατος αξιωματούχος του Ισραήλ, στα γραφεία της Ομάδας Αντιμετώπισης Εκτακτων Αναγκών στον Κυβερνοχώρο (CERT), που θα ασχολούνταν με την έρευνα για την προστασία επιχειρήσεων, «έχουν αφήσει μια μεγάλη τηλεόραση και μερικούς φοιτητές για βιτρίνα».
Στην ίδια ακριβώς περιοχή του Μπέερ Σέβα βρίσκεται και το Πάρκο Αναπτυγμένων Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Μπεν Γκουριόν, το οποίο ξεκίνησε σαν ένας χώρος για την ανάπτυξη της έρευνας και της επιχειρηματικότητας αλλά, όπως εξηγούσε το περιοδικό Forbes, σύντομα το ένα τρίτο των εγκαταστάσεων θα καταληφθεί από υπηρεσίες των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ.
Αρκετές από τις χώρες που συνεργάστηκαν με το Ισραήλ σε θέματα κυβερνο-ασφάλειας προμηθεύτηκαν τεχνολογία και τεχνογνωσία την οποία χρησιμοποίησαν για να παρακολουθούν, να εκβιάζουν (και στην περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας να τεμαχίζουν) ακτιβιστές, δημοσιογράφους και πολιτικούς αντιφρονούντες. Αλλες χώρες συνεργάστηκαν για να πραγματοποιήσουν διεθνείς επιχειρήσεις σαμποτάζ και κυβερνο-τρομοκρατίας.
Σε ποια από τις δύο κατηγορίες ανήκει άραγε η Ελλάδα;