Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων: Η Eldorado ομολογεί την παραβίαση της σύμβασης για τις Σκουριές
Με την «Τεχνική Έκθεση Σκουριών» της Eldorado Gold που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, μόνο στο εξωτερικό, η εταιρεία ομολογεί ευθέως ότι εφαρμόσιμη μελέτη μεταλλουργίας δεν υπάρχει και ότι εγκαταλείπει την παραγωγή καθαρών μετάλλων στην Ελλάδα που είναι συμβατική της υποχρέωση.
Η έκθεση έχει ημερομηνία 1/1 αλλά η εταιρεία περίμενε για να την ανακοινώσει στις 29/3, ελάχιστες μέρες πριν την ανακοίνωση της διαιτητικής απόφασης που κατά πάσα πιθανότητα έχει ήδη ληφθεί. Η επιλογή της ημερομηνίας ήταν, κατά την άποψή μας, δόλια από την πλευρά της εταιρείας, με στόχο να μην μπορεί η ξεκάθαρη ομολογία παραβίασης της σύμβασης να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό στοιχείο ενώπιον του διαιτητικού δικαστηρίου.
Επειδή η διαιτητική απόφαση θα είναι μη-εφέσιμη, θεωρούμε οτι το δημόσιο συμφέρον επιβάλλει την ολιγοήμερη επιμήκυνση της διαδικασίας της διαιτησίας προκειμένου η επίσημη αυτή ανακοίνωση της Eldorado Gold να τεθεί υπ’οψιν του δικαστηρίου.
Ακολουθεί η ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ με θέμα: “Η Eldorado Gold ομολογεί ευθέως την παραβίαση της Σύμβασης” που στείλαμε σήμερα στον Υπουργό κ. Σταθάκη.
Κύριε Υπουργέ,
Την Πέμπτη 29 Μαρτίου, η Eldorado Gold κατέθεσε στις χρηματιστηριακές αρχές Τορόντο και Νέας Υόρκης την αναθεωρημένη “Τεχνική Έκθεση Σκουριών” που είχε από καιρό προαναγγελθεί. Η Τεχνική Έκθεση βρίσκεται πλέον αναρτημένη στον ιστότοπο της εταιρείας, προσβάσιμη από τον καθένα:
Η Εldorado Gold, μητρική εταιρεία της Ελληνικός Χρυσός, τροποποιεί μονομερώς ριζικά το περιβαλλοντικά και τεχνικά αδειοδοτημένο υποέργο Σκουριών, σε όλα σχεδόν τα επιμέρους έργα του: σχεδιασμό εξόρυξης, χρονοδιαγράμματα, εργοστάσιο εμπλουτισμού, μέθοδο και χώρο απόθεσης τελμάτων εμπλουτισμού. Δεν θα αναφερθούμε επί του παρόντος εκτενώς στις τροποποιήσεις αυτές. Θα αναφέρουμε μόνον οτι από την κατάθεση εκ μέρους της Ελληνικός Χρυσός τροποποίησης του Προσαρτήματος 3 “Τεχνική Μελέτη Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Εξορυκτικών Αποβλήτων Υποέργου Σκουριών”, ήδη διαφαίνεται οτι η εταιρεία επιδιώκει να αποφύγει την απαιτούμενη από την κείμενη νομοθεσία περιβαλλοντική αδειοδότηση του νέου σχεδιασμού. Και ασφαλώς θα επανέλθουμε.
Επιθυμούμε όμως να θέσουμε υπ’οψη σας τα όσα αναφέρει η αναθεωρημένη Τεχνική Έκθεση για το επίμαχο ζήτημα της μεταλλουργίας flash smelting, που είναι το αντικείμενο της διαιτησίας μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου – Ελληνικός Χρυσός, αλλά και μίας αίτησης ακύρωσης που εκκρεμεί στο Συμβούλιο Επικρατείας. Και αυτό διότι η Τεχνική Έκθεση περιλαμβάνει μια ξεκάθαρη ομολογία ότι η μεταλλουργία που εγκρίθηκε περιβαλλοντικά το 2011 δεν μπορεί να υλοποιηθεί και οτι η εταιρεία έχει μονομερώς τροποποιήσει το Επενδυτικό Σχέδιο αφαιρώντας την υποχρέωσή της για παραγωγή καθαρών μετάλλων, κατά παράβαση της σύμβασης.
“Το έργο Σκουριές αποτελεί τμήμα των Μεταλλείων Κασσάνδρας, τα οποία περιλαμβάνουν το γειτονικό μεταλλείο Ολυμπιάδας και το μεταλλείο Μαύρων Πετρών (Στρατώνι). Αυτά τα τρία έχουν αδειοδοτηθεί βάσει της ίδιας έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Η έγκριση αυτή αναφέρει την μελλοντική, στη Φάση ΙΙΙ της Ολυμπιάδας, κατασκευή ενός εργοστασίου μεταλλουργίας χρυσού και συναφούς υποδομής, συμπεριλαμβανομένου ενός λιμένα, εργοστασίου εμπλουτισμού, εργοστασίου μεταλλουργίας ακαριαίας τήξης και εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων στο μεταλλείο Ολυμπιάδας. Όταν ολοκληρωθούν, ένα μέρος των συμπυκνωμάτων χαλκού-χρυσού Σκουριών θα χρησιμοποιείται ως τροφοδοσία στο εργοστάσιο ακαριαίας τήξης, ενώ το υπόλοιπο συμπύκνωμα θα συνεχίσει να πωλείται στις παγκόσμιες αγορές μέσω του νέου λιμένα”.
Τα ανωτέρω είναι σύμφωνα με τη σύμβαση, τη ΜΠΕ και την ΚΥΑ ΕΠΟ 201745/2011. Η συνέχεια όμως δεν είναι και αντικρούεται ευθέως με τα παραπάνω (εντός παρενθέσεων δικά μας διευκρινιστικά σχόλια):
«Κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας έκθεσης, η προτεινόμενη ανάπτυξη της Φάσης ΙΙΙ της Ολυμπιάδας δεν έχει εξειδικευθεί σε επαρκές επίπεδο (λεπτομέρειας και εμπιστοσύνης-ακρίβειας υπολογισμών) μελέτης εφαρμογής (engineering) στο οποίο επίπεδο οι διεργασίες, η ανάκτηση (μεταλλικών αξιών) και το συναφές κεφαλαιουχικό και λειτουργικό κόστος να μπορούν να γνωστοποιηθούν στην οικονομική αξιολόγηση της επεξεργασίας συμπυκνωμάτων Σκουριών στο εργοστάσιο επεξεργασίας του υποέργου Ολυμπιάδας (ενν. το εργοστάσιο εμπλουτισμού και μεταλλουργίας flash smelting Μαντέμ Λάκκου) και της αποστολής συμπυκνωμάτων (ενν. των λοιπών συμπυκνωμάτων, που δεν θα υποστούν μεταλλουργική επεξεργασία) μέσω του νέου λιμένα. Οι (απαιτούμενες για την αναβάθμιση του σχεδιασμού στο επιθυμητό επίπεδο λεπτομέρειας και εμπιστοσύνης-ακρίβειας υπολογισμών) περαιτέρω εργασίες δοκιμής, σχεδιασμός και αξιολογήσεις συνεχίζονται. Επιπλέον, δεν έχει οριστικοποιηθεί το χρονοδιάγραμμα για τη θέση σε λειτουργία του εργοστασίου επεξεργασίας και των λιμενικών εγκαταστάσεων του υποέργου Ολυμπιάδας. Ως εκ τούτου, η έκθεση αυτή θεωρεί ότι όλα τα συμπυκνώματα που παράγονται στη διάρκεια του έργου Σκουριών θα πωλούνται σε ανταγωνιστικές τιμές της αγοράς σε τρίτους«.
Τα παραπάνω συνοψίζονται στη σελίδα 1-15:
«Μελλοντικά, η θέση σε λειτουργία της εγκατάστασης επεξεργασίας της Φάσης ΙΙΙ της Ολυμπιάδας και των συναφών υποδομών που περιλαμβάνουν ένα λιμένα, εργοστάσιο εμπλουτισμού, εργοστάσιο μεταλλουργίας και εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, θα επιτρέψουν την οικονομικά αποδοτικότερη αποστολή των συμπυκνωμάτων Σκουριών. Κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας έκθεσης, η προτεινόμενη ανάπτυξη της Φάσης ΙΙΙ της Ολυμπιάδας δεν έχει πλήρως οριστεί και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης δεν έχει οριστικοποιηθεί«.
Βρισκόμαστε λίγο πριν την ανακοίνωση του αποτελέσματος μιας διαδικασίας δαιτησίας με αντικείμενο την «πληρότητα» και την «αρτιότητα» της τεχνικής μελέτης μεταλλουργίας από την οποία αποκλειστικά εξαρτάται το αν η Ελληνικός Χρυσός έχει παραβιάσει τη σύμβαση. Τόσο στο διαιτητικό δικαστήριο όσο και στο ακυρωτικό δικαστήριο η Ελληνικός Χρυσός ισχυρίζεται ότι η μελέτη της για τη μονάδα μεταλλουργίας είναι απόλυτα αξιόπιστη, πλήρως ορισμένη και τεκμηριωμένη και σύμφωνη με την κείμενη νομοθεσία και τους όρους των εγκρίσεων. Το ίδιο και η Eldorado Gold στις ανακοινώσεις της: «η Εταιρεία είναι πεπεισμένη ότι η Τεχνική Μελέτη είναι ισχυρή και συνεπής με τη Σύμβαση Μεταβίβασης, το Επενδυτικό Σχέδιο και τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους του έργου».
Και μέσα σε μία μόνο αλλά ιδιαίτερης βαρύτητας πρόταση στην «Τεχνική Έκθεση Σκουριών» όλα τα ανωτέρω αποδεικνύονται ΨΕΥΔΗ:
Η Φάση ΙΙΙ της Ολυμπιάδας που περιλαμβάνει τη μεταλλουργία χρυσού αναφέρεται ως «προτεινόμενη ανάπτυξη», παρ’ οτι βρισκόμαστε 7 χρόνια μετά την έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
Οι μελέτες της μεταλλουργίας δεν έχουν εξειδικευθεί σε επίπεδο μελέτης εφαρμογής (engineering), που ήταν ρητός όρος των εγκρίσεων τεχνικών μελετών Σκουριών και Ολυμπιάδας του 2012 με τριετή προθεσμία.
Το επίπεδο λεπτομέρειας και εμπιστοσύνης-ακρίβειας της επιλεγείσας τεχνικής λύσης μεταλλουργίας δεν είναι επαρκές ώστε να εκτιμηθούν οι ανακτήσεις μεταλλικών αξιών και το συναφές κεφαλαιουχικό και λειτουργικό κόστος. Επτά χρόνια μετά την ΚΥΑ ΕΠΟ, δεν υπάρχει εφαρμόσιμη μελέτη μεταλλουργίας.
Ομολογείται ευθέως ότι απόφαση πλέον της εταιρείας είναι το σύνολο των συμπυκνωμάτων από το μεταλλείο Σκουριών να πωλούνται ως τέτοια (συμπυκνώματα) σε τρίτους και να μην επεξεργάζονται περαιτέρω από την ίδια την Ελληνικός Χρυσός προς ανάκτηση των καθαρών μετάλλων (χρυσού και χαλκού).
Η κατάθεση από την Eldorado Gold της αναθεωρημένης Τεχνικής Έκθεσης για τις τροποποιήσεις του υποέργου Σκουριών, τις οποίες έχει δρομολογήσει από το καλοκαίρι του 2016 εν αγνοία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, ήταν υποχρέωση που απορρέει από τους κανονισμούς των χρηματιστηρίων όπου είναι εισηγμένη. Η Τεχνική Έκθεση υποχρεωτικά περιλαμβάνει συνοπτική αναφορά σε όλα τα ζητήματα που αφορούν το συγκεκριμένο έργο: περιβαλλοντικά, τεχνικά, οικονομικά, νομικά. Δεν θα μπορούσε να λείπει η αναφορά στο Επενδυτικό Σχέδιο, μέρος του οποίου αποτελεί το μεταλλείο των Σκουριών, και στο ανοιχτό ζήτημα της μεταλλουργίας. Και η εταιρεία ήταν υποχρεωμένη να πει την αλήθεια: ότι η μεταλλουργία είναι μεν συμβατική υποχρέωση αλλά δεν είναι μέσα στα σχέδιά της. H Tεχνική Έκθεση έχει ημερομηνία 1 Ιανουαρίου 2018 αλλά δημοσιοποιήθηκε, στο εξωτερικό και μόνο, στις 29 Μαρτίου 2018 – σκοπίμως κατά τη γνώμη μας έτσι ώστε η Ελληνική πλευρά να μην λάβει εγκαίρως γνώση και τα εκεί αναφερόμενα να μην μπορούν να επηρεάσουν τη διαιτητική απόφαση.
ΘΕΩΡΟΥΜΕ ότι η χρονική στιγμή δημοσιοποίησης της “Τεχνικής Έκθεσης Σκουριών”, ελάχιστες μέρες πριν την ανακοίνωση της διαιτητικής απόφασης η οποία κατά πάσα πιθανότητα έχει ήδη ληφθεί, είναι δόλια από την πλευρά της εταιρείας, με στόχο να μην μπορεί η ξεκάθαρη ομολογία παραβίασης της σύμβασης να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό στοιχείο ενώπιον του διαιτητικού δικαστηρίου.
“Προσφύγαμε στη διαιτησία για να προασπίσουμε το δημόσιο συμφέρον και θα το κάνουμε μέχρι τέλους”, δήλωσε πριν από λίγες μέρες ο Πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη, αναφερόμενος στην υπόθεση της Ελληνικός Χρυσός. Όπως έχει πολλές φορές αναλυθεί, το δημόσιο συμφέρον στη συγκεκριμένη περίπτωση σχετίζεται αποκλειστικά με τη μεταλλουργία χρυσού και την καθετοποίηση της παραγωγής. Η εκμεταλλεύτρια εταιρεία μόλις δήλωσε ξεκάθαρα ότι εφαρμόσιμη μελέτη μεταλλουργίας δεν υπάρχει, ότι εγκαταλείπει την καθετοποίηση και ότι θα συνεχίσει την εξαγωγή συμπυκνωμάτων για όλη τη διάρκεια της “επένδυσης”. Εάν αυτά δεν ληφθούν υπ’οψιν, τότε η μη-εφέσιμη διαιτητική απόφαση δεν θα είναι παρά η ταφόπλακα όχι μόνο της ΒΑ Χαλκιδικής αλλά και του δημοσίου συμφέροντος.