ΠΙΟΤΡ ΑΛΕΞΕΓΙΕΒΙΤΣ ΚΡΟΠΟΤΚΙΝ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, 1789- 1793
Μτφ: Γιάννης Καστανάρας, Σελ. 687, Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2015
«Η Μεγάλη Επανάσταση είναι το εκτενέστερο βιβλίο του Κροπότκιν και, με εξαίρεση τα κεφάλαια Αλληλοβοήθεια που εξετάζουν τις πρωτόγονες κοινωνίες και τις μεσαιωνικές πόλεις, το σημαντικότερο ιστοριογραφικό έργο του. Αλλά είναι και κάτι περισσότερο από την εξιστόρηση ενός μεμονωμένου γεγονότος οσοδήποτε σημαντικού, επειδή ο Κροπότκιν χρησιμοποιεί τις παρατηρήσεις του για τα όσα συνέβησαν στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης για να αναστοχαστεί πάνω στο γιατί τελικά έμεινε ανολοκλήρωτη, και να αντλήσει διδάγματα για τη φύση της επανάστασης […] Όπως τόσο πειστικά καταδεικνύει ο Κροπότκιν, τα μέλη των περίφημων λεσχών, που κατέχουν περίοπτη θέση στις πολιτικές ιστορίες της Επανάστασης, ανήκαν –της Λέσχης των Ιακωβίνων μη εξαιρουμένης- στις μεσαίες τάξεις ως προς τη σύνθεσή τους κι επίσης προς τον προσανατολισμό τους, εκτός από τις περιπτώσεις που ο λαός τις έσπρωχνε σε ριζοσπαστικές κατευθύνσεις. Αλλά ο πιο κρίσιμος ρόλος στην Επανάσταση ήταν ίσως ο ρόλος των χωρικών, της πιο καταπιεσμένης τάξης στο Παλαιό Καθεστώς.
Η εξέγερση των χωρικών με στόχο την κατάργηση των φεουδαρχικών δικαιωμάτων και την ανάκτηση της κοινότητας γης που οι κοσμικοί και οι εκκλησιαστικοί άρχοντες είχαν αρπάξει το 17ο αιώνα από τις αγροτικές κοινότητες, είναι η πεμπτουσία, ο θεμέλιος λίθος της Μεγάλης Επανάστασης. Πάνω σ’ αυτήν την εξέγερση οικοδομήθηκε ο αγώνας των μεσαίων τάξεων για τα πολιτικά τους δικαιώματα.
Καθώς ανιχνεύει τα λαϊκά στοιχεία της επανάστασης –τις αγροτικές εξεγέρσεις που ζητούσαν την ανάκτηση της γης και την καταστροφή των φεουδαρχικών μητρώων, και τις εξεγέρσεις της φτωχολογιάς του Παρισιού- που σηματοδοτούν τα επαναστατικά χρόνια, ο Κροπότκιν πραγματεύεται, μέσα στα πλαίσιο αυτό, ένα πλήθος ζητημάτων που διατρέχουν το βασικό κορμό του βιβλίου του.
Ένα από τα ζητήματα αυτά είναι ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει το τοπικό κέντρο δράσης, η τοπική κομμούνα [κοινότητα], στο να κρατηθεί ζωντανό το πνεύμα της επανάστασης […] Ο Κροπότκιν αφιερώνει ένα κεφάλαιο σε αυτούς που οι εχθροί τους –συγκεκριμένα οι Γιρονδίνοι- όπως ο Ζακ Ρου και ο Ζαν Βαρλέ προπορεύονταν των μεταγενέστερων αναρχικών με την ασίγαστη ανιδιοτελή ανατρεπτική δράση τους και με την συνειδητοποίηση τους ότι η επανάσταση δεν είχε τελειώσει και ότι δεν θα συνεχιζόταν παρά μόνο αν η Συμβατική τελούσε υπό τη διαρκή πίεση των ανθρώπων του λαού, των ανθρώπων εκείνων τους οποίους οι «αναρχικοί» θεωρούσαν καθήκον τους να υποστηρίζουν και να υποκινούν.
Στην Μεγάλη Επανάσταση νιώθει κανείς μια αγωνία και ένα δυσοίωνο προαίσθημα κάθε φορά που ο Κροπότκιν εμφανίζεται να χρησιμοποιεί κάποιο γεγονός ως παράδειγμα. Αφηγείται πως τον καιρό της Τρομοκρατίας, το δημιουργικό, εποικοδομητικό πνεύμα της λαϊκής επανάστασης που αναζητούσε να βρει το δρόμο της, βρισκόταν τώρα αντιμέτωπο με το πνεύμα της αστυνομικής διαχείρισης που σύντομα θα το συνέτριβε. Με άλλα λόγια έδειχνε μια επανάσταση που δεν τελεσφόρησε» (Από την Εισαγωγή στην αγγλική έκδοση [1989] του George Woodcock).
Συσπείρωση Αναρχικών
ΠΗΓΗ: anarchypress.wordpress.com