Σουδάν: «Δεν μπορούν να μας σκοτώσουν όλους οι πραξικοπηματίες» ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΛΑΛΗΣ
Είναι τα λόγια της Σουλειμά Ελχαλίφα, της επικεφαλής της κυβερνητικής οργανώσης για την προστασία από τη βία των γυναικών και των παιδιών του Σουδάν. Είναι τα λόγια πολλών κατοίκων της χώρας. Την ίδια στιγμή βέβαια η καταστολή αυξάνεται. Μαζί και η πολιτική ρευστότητα. Οι δυνάμεις ασφαλείας πυροβολούν στο ψαχνό, χωρίς προειδοποίηση, μέσα σε κλίμα στρατοκρατίας. Ένα κλίμα που έρχεται να συνοδεύσει το θολό τοπίο των διαπραγματεύσεων μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και του στρατού.
Θα βγει λευκός καπνός; Άγνωστο ακόμη. Το μόνο δεδομένο που έχουμε στα χέρια μας μέχρι την ώρα που γράφονται τούτες οι γραμμές είναι το ξύλο στους δρόμους του Χαρτούμ και η στήριξη της Αίγυπτου και της Σαουδικής Αραβίας στον πραξικοπηματία Αμπντέλ Φαταχ αλ Μπούρχα. Καλά, για τους Σαουδάραβες δεν έχουμε να κάνουμε κάποιο ιδιαίτερο σχόλιο. Σόι πάει το βασίλειο, απ’ όλες τις απόψεις… Για την Αιγύπτο, ωστόσο, φαίνεται ότι η επίσκεψη του Σίσι τον περασμένο Μάρτιο στη χώρα, μάλλον δεν ήταν τυχαία. Ίσως τελικά το φράγμα της Αιθιοπίας να παράγει εξελίξεις που δεν τις είχαμε φανταστεί…
Όπως και να ‘χει πάντως, το γεγονός είναι ένα: Για άλλη μία μέρα η άγρια καταστολή συνεχίστηκε. Αυτή τη φορά στο στόχαστρο των δυνάμεων ασφαλείας μπήκαν εκπαιδευτικοί που διαδήλωναν κατά των πραξικοπηματιών. Το αίτημα τους; Μα, φυσικά η απομάκρυνση από την εξουσία των ανθρώπων που στις 25 Οκτωβρίου 2021 κατέλαβαν δια της βίας την εξουσία και η επιστροφή της χώρας σε πολιτικής μορφής διακυβέρνηση.
Οι κινητοποιήσεις έλαβαν μέρος τη στιγμή που κλιμάκιο της Αραβικής Ένωσης κατέφτανε στην πρωτεύουσα Χαρτούμ για συζητήσεις με σκοπό την εκτόνωση της κατάστασης. Βέβαια, εκτόνωση της κρίσης με τον διορισμένο από το Συμβούλιο Κυριαρχίας πρωθυπουργό Αμπτάλα Χάμντοκ να κρατείται στο σπίτι του και να δέχεται πιέσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, προκειμένου να συνεργαστεί με τους πραξικοπηματίες, είναι λίγο δύσκολο.
Επιστρέφοντας εκ νέου στους δρόμους και τα οδοφράγματα από τούβλα και πυρπολημένα λάστιχα, δεν μπορώ να μην σταθώ στις καταγγελίας των διαδηλωτών που χτύπηθηκαν απόψε και οι οποίοι κάνουν λόγο για απρόκλητη βία από την πλευρά των αρχών. “ Ήταν μια καθιστική διαμαρτυρία με ειρηνική διάθεση, έναντι του αρχιπραξιποματία Στρατηγού Μπουρχάν”, λένε χαρακτηριστικά στο BBC.
Τα θύματα της σημερινής βίαιης καταστολής ήδη συνολεύονται. Εκεί, ίσως συναντηθούν με τον δεκαοκτάχρωνο Μουχαγέντ Φαιζάλ όπου αναρώνει. “Με πυροβόλησαν μαζί με άλλους εννέα ανθρώπους. Δεν ήταν προειδοποιητικές βολές. Απλά άρχισαν να μας πυροβολούν. Είναι σαν ζώα. Αν και τα ζώα ίσως είναι καλύτερα”, δηλώνει αγανακτισμένος ο νεαρός Σουδανός, αφού παραλίγο να πληρώσει με τη ζωή του τη συμμετοχή του σε πρόσφατες κινητοποιήσεις.
Σε αντιδιαστολή με τα προηγούμενα, τα οδοφράγματα που μέχρι πρότινος έφραζαν τους δρόμους, σιγά σιγά μπαίνουν στην άκρη, επιτρέποντας κάπως τη μετακίνηση, καθώς οι διαμαρτυρόμενοι πολίτες αναμένουν την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων. Μην ξεγελιέστε όμως. Τα πάντα μπορούν να ανατραπούν. Αρκεί μια σπίθα για να πάρει φωτιά ξανά η άσφαλτος. Οι δηλώσεις της Ελχαλίφα είναι ενδεικτικές: “Δεν υπάρχει κανένα σημείο διαλόγου ή και διαπραγμάτευσης. Ο κόσμος είναι πιο αποφασισμένος τώρα. Δείχνει περισσότερα πολιτικά αντανακλαστικά. Έπειτα από τριάντα χρόνια στρατιωτικής δικτατορίας, δεν παραδινόμαστε. Οι νέοι αντιπροσωπεύουν αυτή τη στιγμή πάνω από το 50% του συνολικού πληθυσμού της χώρας και είναι ξεκάθαρο ότι δεν θέλουν αυτή την κυβέρνηση. Δεν μπορούν να μας σκοτώσουν όλους. Δεν μπορούν να σκοτώσουν αυτό το όνειρο”.
Παράλληλα, η Ελχαλίφα καλεί τόσο την Αίγυπτο, όσο και τη Σαουδική Αραβία να αλλάξουν τη στάση τους. Φωνή βοώντος εν τη ερήμω; Θα δείξει…
Και μπορεί μια σπίθα να αρκεί για να ανάψει φωτιά κάτω στην πόλη, όμως πίσω από τις κλειστές πόρτες των διαπραγματεύσεων η κατάσταση παραμένει θολή. Διπλωματικές και άλλες πηγές δεν προβαίνουν προς το παρόν σε κάποια δήλωση, λόγω της πολυπλοκότητας του ζητήματος, αλλά και των πιέσεων που ασκεί ο διεθνής παράγοντας, όπως η αξίωση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, κ. Μπλίνκεν για αποκατάσταση της πολιτικής κυβέρνησης στην εξουσία. Πάντως, ο στρατός από την πλευρά του υπεραμύνεται της στάσης του, αφού έθεσε εαυτόν, μάλλον, ως το τελευταίο οχυρό πριν την εμφύλια σύγκρουση. “Συν τω χρόνω θα αποδειχθεί πως δεν ήταν πραξικόπημα”, δηλώνει μιλώντας στο BBC ο Άντμιραλ αλ Ράχμαν, εκπρόσωπος του Στρατηγού Μπουρχάν. “Θα επαναφέρουμε την πολιτική διακυβέρνηση και τις εκλογές, και τότε ο στρατός θα απομακρυθεί τελείως από το προσκήνιο”.
Πολλά τα λεφτά…
Μία από τις οργανώσεις που έπαψε τη δραστηριότητά της αμέσως μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος ήταν η Dismantling Committee, μια κυβερνητική οργάνωση που δημιουργήθηκε για να διερευνήσει τα οικονομικά στοιχεία που φημολογείται ότι ανήκουν σε πρόσωπα του παλαιού καθεστώτος. “Μιλάμε για ανθρώπους που οργάνωσαν ένα από τα μεγαλύτερα πλυντήρια βρώμικου χρήματος στον πλανήτη”, έλεγε μερικούς μήνες πίσως ο Γουαζντι Σαλέχ, επικεφαλής της οργάνωσης, εξηγώντας πως πρόκειται για επιχειρήση διαφυγής δισεκατομμυρίων. Ο Σάλεχ κρατείται όπως και άλλα σημαίνοντα πρόσωπα της προηγούμενης μεταβατικής κυβέρνησης. “Πολύ πιθανό οι πρόσφατες έρευνες της Dismantling Committee να άγγιξαν υψηλά ιστάμενα πρόσωπα του στρατεύματος”, αναφέρει δεικτικά ο βετεράνος δημοσιογράφος Μοχανάτ Χασίμ. Παράλληλα, εξηγεί πως η Επιτροπή “είχε εντοπίσει αρκετές υποθέσεις που σχετίζονταν με λαθρεμπόριο χρυσού, στις οποίες καταγράφονταν υψηλά επίπεδα διαφθοράς στα ανώτερα κλίμακια της ιεραρχίας”.
Από την άλλη, ο Αλ Ράχμαν κατηγόρησε τα μέλη της Dismantling Committee για μόχλευση της νομοθεσίας με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου είδους διαφθοράς. Την ίδια ώρα βέβαια,η κληρή οικονομική πραγματικότητα χτυπούσε την πόρτα πολλών Σουδανών, με τις τιμές να παίρνουν την ανιούσα, γεγονός που αποδίδεται και στον αποκλεισμό ενός βασικού λιμανιού της χώρας. Στη συνέχεια ωστόσο διατάχθηκε η άρση του, κάτι που κατέστησε ευκολότερη τη διέλευση αγαθών διατροφής, επιφέροντας ταυτόχρονα και μείωση των τιμών στο Χαρτούμ. Ίσως πρόκειται για τέχνασμα των στρατιωτικών θα σκεφτεί κάποιος. Διόλου απίθανο. Παρόλα αυτά δεν φαίνεται να πείθει τις χιλιάδες των διαδηλωτών που συνεχίζουν να διαμαρτύρονται και για την οικονομική δυσπραγία, εν μέσω άγριας καταστολής.
Τότε, αφού δεν υπάρχει λαϊκό έρεισμα, ποιος στηρίζει το πραξικόπημα; Γιατί εκδηλώθηκε στις 25 Οκτώβρη; Ερωτήματα διόλου ρητορικά. Προς ώρας ωστόσο η μόνη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι ότι τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων δεν αποτελούν παρά το καθρέφτισμα των συγκρούσεων ανάμεσα σε στρώματα της ντόπιας ελίτ για ζητήματα που αφορούν τη νομή της εξουσίας. Ίσως οι στρατιωτικές ελίτ ένιωσαν ότι μια περαιτέρω φιλελευθεροποίηση θα έδινε πολιτικό λόγο σε ισλαμιστικά κινήματα. “Δεν ήθελαν να γίνουν Αίγυπτος”, λέει στον Ημεροδρόμο καλά ενημερωμένη επί του θέματος πηγή. Μπορεί ακόμη να ένιωσαν ότι απειλούνται κι απ’ άλλα ριζοσπαστικά κινήματα που ζητούν αλλαγές ακόμη και στην οικονομία.
Όχι αδικαιολόγητα, όπως είδαμε παραπάνω…
Όσο για το εξωτερικό, κανείς δεν έχει προς το παρόν σαφή εικόνα για τους παίχτες ισχύος, αλλά και τους περιφερειακούς. Η προσοχή φυσικά είναι στρασμένη σε ΗΠΑ και Ισραήλ, με το Τελ Αβίβ για την ώρα να μην λαμβάνει κάποια πρωτοβουλία, ενώ η Ουάσινγκτον παρά τις δηλώσεις Μπλίνκεν δεν δείχνει διάθεση να σκληρύνει τη στάση της, όσο η νέα στρατιωτική διοίκηση δεν αμφισβητεί το γεωπολιτικό status quo που διαμόρφωσαν τα Πρωτόκολλα του Αβραάμ. Θα έχουμε νέες εξελίξεις; Μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια χώρα που βρίσκεται πάνω στο Ρου του Νείλου, είναι πλούσια σε πετρέλαιο, αλλά και ουράνιο. Πιθανότατα. Καιρός γαρ εγγύς…
ΠΗΓΗ: imerodromos.gr
Ετικέτες
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
