ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΣΙΠΡΑ, ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΠΛΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΣ…
«Μισώ τον άνδρα τον διπλούν πεφυκότα, χρηστόν λόγοισι, πολέμιον δε τοις τρόποις» (Mισώ τον διπρόσωπο που είναι αγαθός στα λόγια αλλά εχθρικός στις πράξεις). Φωκυλίδης, 5ος αιών ΠΧ, ποιητής από τη Μίλητο.
Κάθε μορφής εξουσία, με όποιο ιδεολογικό μανδύα, συντηρητικό ή προοδευτικό, αριστερό ή δεξιό, και αν εμφανίζεται, επιδιώκει την άνετη επιβολή της στον κοινωνικό χώρο. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται είτε με την επίδειξη σκληρότητας και άτεγκτης στάσης σε κάθε είδος κοινωνικές αντιδράσεις είτε αντίθετα με την κατασκευή ενός φιλολαϊκού προσωπείου, με την ανάδειξη ενός υποτίθεται λαοπρόβλητου και δη νέου ηγέτη, και τέλος με την διεκδίκηση και τελικά την ανάληψη της εκπροσώπησης της λαϊκής δυσαρέσκειας και οργής.
Δεν πρόκειται, φυσικά, για αντικρουόμενες εκδοχές, γεγονός που εκτός των άλλων γίνεται εύκολα αντιληπτό, καθώς πολλές φορές οι συγκεκριμένες ανάγκες διαχείρισης οδηγούν στην «ισορροπημένη» ενσωμάτωση της «μαλακής» και της «σκληρής» όψης της επιβολής.
Η ουσία, πλέον, στους «μνημονιακούς» καιρούς δεν βρίσκεται στην κατανόηση των λόγων της λεγόμενης κλασσικής εναλλαγής των εμφανιζόμενων ως αντιθετικών εκδοχών επιβολής, αλλά ουσιαστικά στους τρόπους διαχείρισης της «νέας» πολιτικής συναίνεσης.
Όπως είχε πει και ο Σαρλ ντε Γκωλ, προκειμένου να γίνει αφέντης, ο πολιτικός προσποιείται τον υπηρέτη.
Ας δούμε ένα παράδειγμα.
Η «βίαιη» ωρίμανση του Συριζα, εμφανίστηκε συνδεδέμενη με κάποιου είδους σταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού. Μια σταθεροποίηση η οποία στους «μνημονιακούς» καιρούς αποτελούσε και αποτελεί μια από τις κύριες επιδιώξεις της ντόπιας και ξένης πολιτικής και οικονομικής ελίτ. Δεν χρειάζεται, άλλωστε, κάποιος να επιχειρηματολογήσει ιδιαίτερα σχετικά με την παραπάνω διαπίστωση, καθώς σε κάθε ανάλυση ή τοποθέτηση αξιωματούχων της τρόικας, τραπεζιτών, δημοσιογράφων, πρόθυμων ή μη επενδυτών και γενικά οποιουδήποτε έχει τοποθετηθεί σχετικά με την διαχείριση του «ελληνικού προβλήματος», η πολιτική σταθεροποίηση εμφανίζεται ως η απαραίτητη ασφαλιστική δικλείδα.
Γράφαμε πριν ακριβώς δύο χρόνια, τον Σεπτέμβριο του 2015:
«‘‘Πρωτόγνωρη’’, λοιπόν, η πολιτική συναίνεση, που διαφαίνεται να προκύπτει από μια εκλογική διαδικασία τόσο ελεγχόμενη όσο ποτέ άλλοτε. Μια πολιτική συναίνεση για την οποία «πρώτα και πάντα» δούλεψε ο Συ.ριζ.α., που πλέον επιδεικνύει περήφανα τα αποτελέσματα της περιβόητης «ωρίμανσής» του. Μια «ωρίμανση» η οποία εξελίσσεται συνεχώς και για την οποία δικαιούνται την μερίδα του λέοντος οι διασπασθέντες όσο και αν από μετριοφροσύνη το αρνούνται… Κάθε τους κίνηση άλλωστε αποτελεί μια τρανή επιβεβαίωση του γεγονότος» (βλ. και κείμενο Η βίαιη ωρίμανση του Συριζα και η σαπίλα κάθε εξουσίας, ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 152, Σεπτέμβριος 2015).
Παραθέταμε, μάλιστα και σχετική δήλωση στην «Καθημερινή», του επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα, Πάνου Καρβούνη, ο όποιος μεταξύ άλλων τότε διαβεβαίωνε ότι:
«Η προκήρυξη των εκλογών δεν αιφνιδίασε την Κομισιόν. Ο πρόεδρος Γιουνκέρ είναι πάντοτε σε συνεχή επαφή και συνομιλεί με τον πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας […] η νέα Βουλή αναμένεται να αποτυπώσει τη διεύρυνση του κοινοβουλευτικού κύκλου που στηρίζει το νέο πρόγραμμα. Αυτό θα επιτρέψει μια ευρεία και πρωτόγνωρη συναίνεση για ουσιαστικές αλλαγές σε όλους τους τομείς – του κράτους, της οικονομίας, της διακυβέρνησης».
Επίσης, όπως είχαμε επισημάνει τον Σεπτέμβριο του 2015 λίγο πριν από την εκλογική αναμέτρηση της 20ης Σεπτεμβρίου, ήταν αναμενόμενο ότι «ο Συ.ριζ.α. σύντομα θα έπαιρνε όχι απλά το “χρίσμα”, αλλά θα ήταν η κινητήρια πολιτική δύναμη για την σχετική, αλλά απαραίτητη για την συνέχεια, ανασύνταξη των κλασσικών “μνημονιακών” δυνάμεων, που υποτίθεται ότι πολεμούσε με αδιαλλαξία».
Δύο χρόνια αργότερα, διαβάζουμε σχετικά στην Καθημερινή της Κυριακής στο φύλλο της 28ης – 29ης Οκτωβρίου:
«Κυκλοφορεί τελευταία η άποψη ότι ο βασικός στόχος της κυβέρνησης, εφόσον ο Συριζα δεν κερδίσει τις εκλογές –κάτι που οι κυβερνητικοί έχουν αποδεχθεί ως το πιθανότερο σενάριο– είναι να μην επιτρέψει στην Νέα Δημοκρατία να εξασφαλίσει αυτοδυναμία. Και ταυτόχρονα, να καταστήσει πολιτικά απαγορευτικό στον φορέα του Κέντρου, στον οποίο θα μετεξελιχθεί η Δημοκρατική Συμπαράταξη, να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας με την Νέα Δημοκρατία. Ώστε οι εναλλακτικές που θα απομένουν θα είναι πλέον δύο. Ή ο σχηματισμός τρικομματικής (επίσημα πια, γιατί και σήμερα η κυβέρνηση είναι ουσιαστικά τρικομματική) κυβέρνησης ΝΔ-Κέντρου-ΣΥΡΙΖΑ, ή νέες εκλογές με απλή αναλογική, όπως προβλέπει ο νόμος, από τις οποίες, βέβαια, θα προκύψει μια χαοτική βουλή» (Άγγελος Στάγγος, Και σενάριο τρικομματικής υπάρχει…).
Μα αυτός, ακριβώς, παραμένει εκτός των άλλων ο ρόλος του καθεστώτος Τσίπρα: η σταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού, που θα διατηρήσει και θα επεκτείνει περαιτέρω κάθε υπάρχουσα δυνατότητα άνετης επιβολής στον κοινωνικό χώρο.
Σ’ αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση μεθοδεύτηκε και η περιβόητη αλλαγή του εκλογικού νόμου και η κατάργηση από την μεθ’ επόμενη εκλογική διαδικασία της προικοδότησης του πρώτου κόμματος με 50 επιπλέον έδρες. Άλλωστε αυτή ακριβώς η προικοδότηση αποδείχθηκε ανίσχυρη και εκτός εποχής, αφού ούτε μ’ αυτόν τρόπο εξασφαλίσθηκε, στην τελευταία εκλογική διαδικασία, η συγκρότηση μιας αυτοδύναμης κυβέρνησης, η οποία, ακόμα και αν προέκυπτε, έστω, οριακά, ουσιαστικά θα ήταν συγκριτικά αδύναμη σε σχέση με την τρικομματική κυβέρνηση Τσίπρα.
Έτσι η λεγόμενη απλή αναλογική έρχεται, όχι φυσικά να αποσταθεροποιήσει το πολιτικό σκηνικό, αφού δήθεν υπάρχει το ενδεχόμενο «να προκύψει μια χαοτική βουλή», αλλά να δώσει την συνέχεια και εν τέλει να σφραγίσει την «νέα» εποχή των κυβερνήσεων συνεργασίας και συναίνεσης, όπως αυτή εκφράσθηκε με τις κυβερνήσεις Σαμαρά και Παπαδήμου.
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής (Ψάχνουν νέο κόλπο με την απλή αναλογική, Α. Κωβαίος, 28 Οκτωβρίου 2017): «βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση στα ενδότερα του πρωθυπουργικού επιτελείου, ώστε να αναληφθεί νέα κυβερνητική πρωτοβουλία στην παρούσα κοινοβουλευτική περίοδο με στόχο να …πιεστούν η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι να ψηφίσουν το νέο εκλογικό σχέδιο».
Και ποιο είναι το «νέο» αυτό σχέδιο;
Να εφαρμοστεί από τις επόμενες και όχι από τις μεθ’ επόμενες εκλογές σύστημα απλής αναλογικής για το οποίο, όμως, χρειάζονται 200 βουλευτικές ψήφοι. Ο συντάκτης του άρθρου τονίζει επίσης την εκφρασμένη πεποίθηση του ίδιου του Τσίπρα ότι το πολιτικό σύστημα από εδώ και πέρα θα κινείται σε μια λογική δημιουργίας προϋποθέσεων, συγκλίσεων και συνεννοήσεων, όπως δήλωσε και στην ΔΕΘ: «Γι’ αυτό και ψηφίσαμε και την απλή αναλογική. Θέλουμε να την κάνουμε νόμο και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση… Χρειάζονται συναινέσεις […] είναι λοιπόν πολύ πιθανό στο επόμενο διάστημα να υπάρχουν και κυβερνήσεις περισσοτέρων των δυο κομμάτων…».
Το καθεστώς Τσίπρα, λοιπόν, πριμοδοτείται ολοφάνερα πλέον από τους «θεσμούς», αλλά και από μεγάλη μερίδα τόσο των ΜΜΕ όσο και της οικονομικής ελίτ, εγχώριας ή μη, σ’ αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση: στην ολοένα και μεγαλύτερη κοινοβουλευτική συνεργασία και σύμπνοια όλων των κομματικών σχηματισμών που συναπαρτίζουν το λεγόμενο μνημονιακό μέτωπο, αλλά και την λειτουργική συνύπαρξη με εκείνα τα κόμματα που δήθεν αντιπολιτεύονται (ΚΚΕ, Χρυσή Αυγή).
Οι πρόσφατες δηλώσεις στήριξης του «απερχόμενου» από το γερμανικό υπουργείου Οικονομικών Β. Σόιμπλε σε συνέντευξη του στον Α. Παπαχελά, ο οποίος μεταξύ άλλων διαβεβαίωσε ότι «ο εφιάλτης πέρασε» είναι ενδεικτικές, ενώ άλλο τόσο ενδεικτική είναι η διάθεση των «θεσμών» να ξεπεταχτεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα, η λεγόμενη τρίτη αξιολόγηση.
Το καθεστώς Τσίπρα εν ολίγοις παραμένει πολλά υποσχόμενο.
Παραμένει η κινητήριος δύναμη για την πολιτική σταθεροποίηση σε μια περίοδο σκληρότατης επιβολής στον κοινωνικό χώρο, παραμένει ο πειστικότερος (συν)διεκπεραιωτής των εντολών και των κατευθύνσεων που εκπορεύονται από κυριαρχικά κέντρα αποφάσεων από το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, την Κομισιόν, ή των ΗΠΑ.
Επομένως είναι τουλάχιστον αυτονόητο ότι η στήριξή του με κάθε τρόπο, έμμεσο ή άμεσο, φανερό ή μη, προηγούμενη, τωρινή ή μελλοντική, συνιστά μια άνευ προηγουμένου στήριξη στο σύνολο του εξουσιαστικού μπλοκ. Όπως έχει γραφτεί όμως, δεν είναι λίγοι εκείνοι, που θεωρούν ότι χρειάζεται να υποκρίνονται πολλές φορές, ότι συμμετέχουν σε μια πορεία, για την οποία δεν έχουν κανένα πραγματικό ενδιαφέρον, με σκοπό να φτάσουν εκεί που επιδιώκουν.
Κατά τ’ άλλα, αυταπάτες δεν δικαιούνται πλέον να έχουν ούτε καν οι συνήθεις χρήσιμοι (κινηματίες ή άλλοι) ηλίθιοι που επανανακαλύπτουν αυτιστικά τον κίνδυνο της «δεξιάς» και το απόλυτο «κακό» της επερχόμενης διαχείρισης Μητσοτάκη.
Είναι, επίσης, βέβαιο ότι στην προεκλογική ευρύτερη περίοδο που ήδη έχει «ανοιχθεί» με ορίζοντα τον Αύγουστο του 2018 και με την υποτιθέμενη «καθαρή έξοδο από τα μνημόνια», η στήριξη του καθεστώτος Τσίπρα θα πάρει πολλές μορφές και θα είναι ποικίλης προέλευσης.
Άλλωστε, όπως είχε πει και ο γάλλος συγγραφέας Bernand Christian, «Κανείς δεν φαίνεται περισσότερο αθώος, από έναν ένοχο που δεν κινδυνεύει πια.»…
Συσπείρωση Αναρχικών
Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 166, Νοέμβριος 2017
Ετικέτες
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
