Μπλοκάκια: Μονά – ζυγά, χαμένοι οι εργαζόμενοι
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
Πάνω από 100.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (ΔΠΥ), ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, θα βρεθούν μπροστά στη δυσάρεστη θέση, ή να αποδεχτούν μια έμμεση μείωση των αποδοχών τους, αποδεχόμενοι να καταβάλλουν εισφορές ίσες με το 20% του εισοδήματός τους, ή θα έρθουν σε σύγκρουση με τον εργοδότη τους
Το ενδεχόμενο να ξεκινήσουν χρονοβόρες διαδικασίες και δικαστικές διαμάχες, αλλά και να χαθούν δουλειές και θέσεις εργασίας, δεν μπορεί να αποκλειστεί, αφού η διαδικασία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για όσους διαθέτουν μπλοκάκια, είναι τουλάχιστον προβληματική. Ουσιαστικά, το υπουργείο Εργασίας, με την χθεσινή εγκύκλιο για το θέμα, θέτει όλες τις πλευρές προ των ευθυνών τους.
Οι εργαζόμενοι – ασφαλισμένοι με έναν ή το πολύ δύο εργοδότες, υποχρεώνονται εφεξής, κάθε μήνα να δηλώνουν στο ΔΠΥ που θα αποδίδουν την σχέση εργασίας τους, που υποδηλώνει μισθωτή απασχόληση. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο υποχρεώνονται να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές ίσες με το 6,67% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους, όπως και όλοι οι υπόλοιποι μισθωτοί. Όμως σε αυτό ακριβώς το σημείο ξεκινούν τα πιθανά προβλήματα.
Ο λόγος είναι ότι θα πρέπει να πειστούν οι εργοδότες τους (αντισυμβαλλόμενοι, όπως αναφέρονται στην επίμαχη εγκύκλιο), για την εξαρτημένη εργασία, για να αναλάβουν το μέρος της εισφοράς που τους αναλογεί, δηλαδή το 13,33% του εισοδήματος. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, προσθέτουν στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) που πρέπει να υποβάλλουν κάθε μήνα στον ΕΦΚΑ, την σχέση εργασίας με τον εργαζόμενο – ασφαλισμένο με μπλοκάκι και ταυτόχρονα αναλαμβάνουν την ευθύνη για την καταβολή των εισφορών που τους αναλογεί. Το πρόβλημα έρχεται στο προσκήνιο, από την στιγμή που ο αντισυμβαλλόμενος θα αρνηθεί να υποβάλλει την σχετική ΑΠΔ.
Ο εργαζόμενος θα πρέπει να καταγγείλει τη συγκεκριμένη άρνηση στον ΕΦΚΑ και να προσκομίσει όλα εκείνα τα στοιχεία που δείχνουν ότι υπάρχει σχέση εξαρτημένης εργασίας με τον εργοδότη του. Στη συνέχεια οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ ζητούν από τον εργοδότη να τροποποιήσει την ΑΠΔ και αν αυτός αρνηθεί, τότε του ζητούν να προσκομίσει τα δικά του επιχειρήματα, για να αποφανθούν οριστικά. Είναι προφανές ότι μια τέτοια διαδικασία είναι χρονοβόρα και αποβαίνει σε βάρος του εργαζόμενου, σε κάθε περίπτωση.
Μέχρι τα αρμόδια όργανα του ΕΦΚΑ να αποφανθούν οριστικά, για την σχέση εργασίας στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο ασφαλισμένος επιβαρύνεται με το σύνολο της ασφαλιστικής εισφοράς, ως μη μισθωτός, δηλαδή θα καλείται να πληρώσει το 20% του εισοδήματός του. Μόνο στο σκεπτικό ότι υπάρχουν περισσότεροι από 100.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που εν δυνάμει θα μπορούσαν να βρίσκονται σε αυτή τη διαδικασία, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος που μπορεί να δημιουργηθεί…
Στον αντίποδα, ο εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα απλώς να αρνηθούν την ευκαιρία να θεωρηθούν ως μισθωτοί και να αποδεχτούν το… αναπόφευκτο, δηλαδή να καταβάλλουν το 20% του εισοδήματός τους, ως μηνιαία ασφαλιστική εισφορά. Άλλωστε στην ίδια μοίρα θα βρεθούν και όσοι έχουν περισσότερους από δύο εργοδότες που «κόβουν μπλοκ», όπως επίσης και όσοι έχουν μισθωτή απασχόληση σε κάποιον εργοδότη και εργασιακή σχέση με ΔΠΥ, σε κάποιον άλλο. Μοναδική περίπτωση, που ο εργοδότης μάλλον δεσμεύεται να δεχτεί να καταβάλλει το μέρος της εισφοράς που του αναλογεί, είναι εάν απασχολεί κάποιον εργαζόμενο ως μισθωτό και του χορηγεί πρόσθετη αμοιβή για την οποία ο εργαζόμενος χρησιμοποιεί ΔΠΥ.
Σε αυτή την περίπτωση, η εγκύκλιος ορίζει ότι ο εργοδότης θα καταβάλλει το μερίδιο των εισφορών που του αναλογούν, στο σύνολο της αμοιβής που παρέχει. Μόνο που εκεί, υπάρχει ο κίνδυνος, ο εργοδότης να πιέσει ώστε να εξαφανιστεί το όποιο επιμίσθιο, για να μην προκύψει και η ανάλογη πρόσθετη ασφαλιστική επιβάρυνση. Άρα, πάλι ο εργαζόμενος θα είναι χαμένος, αφού θα υποστεί μείωση αποδοχών…