Ξεχασμένες ιστορίες του John Lennon για την ιρλανδική ανεξαρτησία
Ζητούσε ενιαία Ιρλανδία, απαιτούσε τον τερματισμό της αγγλικής κατοχής |
Η επανακυκλοφορία παλιών δίσκων μεγάλων συγκροτημάτων που άφησαν εποχή, με πωλήσεις εκατομμυρίων δίσκων, δίνει τη δυνατότητα να έρθουν στην επιφάνεια και κάποιες ιστορικές αλήθειες οι οποίες δεν είχαν γίνει γνωστές ή πέρασαν σε δεύτερη μοίρα όταν εκείνα μεσουρανούσαν.
Έτσι παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον οι τρεις από τους Beatles είχαν κάποιες ιρλανδικές ρίζες, ο John Lennon, λίγα μάλλον γνώριζε για τους δικούς του συνδετικούς κρίκους με το νησί της Ιρλανδίας, εκτός από τη σχέση του με τον αποξενωμένο πατέρα του και την οικογένεια που ποτέ δεν είδε. Ο John Lennon, (1940- 8 Δεκεμβρίου 1980), υπήρξε μια από τις πολλές και ισχυρές φωνές που ζητούσαν μια ενιαία Ιρλανδία και απαιτούσαν τον τερματισμό της αγγλικής παρουσίας στη Βόρεια Ιρλανδία.
Αυτόν τον καιρό, που πολλά ακούγονται για την επιθυμία της Σκωτίας να ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο από εκείνον του Ηνωμένου Βασιλείου και αρκετές λεπτομέρειες που αφορούν τους Beatles έρχονται στο φως της δημοσιότητας με επανεκδόσεις δίσκων τους και καινούργιες άγνωστες ως τώρα ιστορίες τους, είναι ευκαιρία κυρίως για τους Ιρλανδούς να γιορτάσουν τις ιρλανδικές διασυνδέσεις του μεγάλου μουσικού. Το οικογενειακό του δέντρο, την πλήρη και ανόθευτη υποστήριξή του για μια ενωμένη Ιρλανδία και βεβαίως την προσπάθειά του να διαμαρτυρηθεί κατά της μακρόχρονης αγγλικής παρουσίας και βίας εκεί, μέσω φυσικά της μουσικής του. Οι ιστορίες διαφέρουν σχετικά με την ακριβή οικογενειακή σχέση με το νησί της Ιρλανδίας. Είναι γνωστό, βεβαίως, ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι δύο γονείς του γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην περιοχή του Λίβερπουλ, αλλά καθώς ο πατέρας του έσπασε τους δεσμούς με την οικογένειά του, όταν ο Lennon, ήταν πέντε χρονών, ούτε ο ίδιος ούτε οι θαυμαστές του γνώριζαν επακριβώς τη βαθύτερη ιρλανδική σύνδεση του οικογενειακού του δέντρου.
Ο πατέρας του, Άλφρεντ Λένον, ήταν ναυτικός και πέρασε πολύ χρόνο μακριά στη θάλασσα, αλλά επιστρέφοντας πίσω όταν ο John, ήταν τεσσάρων μόλις χρονών, η σύζυγός του, και μητέρα του Τζων, Τζούλια Στάνλεϋ, αρνήθηκε την περαιτέρω συμβίωση και σχέση μαζί του. Ο πατέρας του τότε, έκανε προσπάθεια για να μεταναστεύσει στη Νέα Ζηλανδία με το γιο του, αλλά αυτός επέλεξε να μείνει με τη μητέρα του και δεν θα επανασυνδεθεί με τον πατέρα του για δύο δεκαετίες, αφήνοντας τις ιρλανδικές ρίζες του, άγνωστες. Πιστεύεται ότι στάλθηκε σ’ ένα ορφανοτροφείο σε νεαρή ηλικία, κάνοντας την καταγωγή του, ακόμη δυσκολότερο να γίνει αντιληπτή.
Ορισμένες πηγές ισχυρίζονται ότι ο πατέρας του Άλφρεντ, Τζων (John, ή Jack, ή James) Λένον, γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1858, και νεαρός πιά άνδρας μετακόμισε στη συνέχεια στο Λίβερπουλ και παντρεύτηκε μια ιρλανδή γυναίκα με το όνομα Mary Maguire (γνωστότερη ως Polly Maguire). Η Mary γέννησε δεκαπέντε παιδιά συνολικά, οκτώ από αυτά πέθαναν, και όταν πέθανε ο πατέρας του, ο Άλφρεντ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη μητέρα του η οποία δεν μπορούσε πλέον να τον φροντίσει. Βεβαίως για τον πατέρα του Άλφρεντ, υπάρχουν πολλές εικασίες και φήμες, αλλά τίποτα δεν είναι σίγουρο. Πιθανολογείται ότι μετανάστευσε από την Ιρλανδία την εποχή της Μεγάλης Πείνας, και μετέτρεψε πλέον το όνομά του στο αγγλικό Lennon, από το ιρλανδικό Ó Leannáin.
Τώρα βεβαίως δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία το ακριβές πέρασμα στην Αγγλία για την οικογένεια Ó Leannáin. Ο John, πιστεύουν οι περισσότεροι, κληρονόμησε το μεγαλύτερο μέρος του ταλέντου του ως τραγουδοποιού, από την μακριά σειρά των κρούνερς (crooners), δηλαδή τραγουδιστή σε λαϊκές μπαλάντες με περιεχόμενο κάπως ερωτικό, και ως μουσικός ανακάλυψε ή εκδήλωσε το ταλέντο και τη σχέση του με την Ιρλανδία. Σε μια συνέντευξη, του 2012, η Yoko Ono μίλησε για την αγάπη του συζύγου της για την Ιρλανδία, υποστηρίζοντας:
‘… Ο σύζυγός μου ήταν 100% Ιρλανδός. Αυτό συνήθιζε να λέει. Η Ιρλανδία ήταν περίπου όπως μια θεία ή μια μητέρα που ήθελε να μου δείξει. Όταν γεννήθηκε, η μητέρα του ήταν Αγγλίδα και ο πατέρας του Ιρλανδός και δεν είχε πάρα πολλές ευκαιρίες να δει τον πατέρα του, έτσι είχε αυτή την επιθυμία να θεωρείται Ιρλανδός. Κατά κάποιον τρόπο, ήταν λυπημένος επειδή πάντα μιλούσε γι ‘αυτό…’.
Καθώς μεγάλωνε, το ενδιαφέρον του Λένον για την υπόθεση της ιρλανδικής ενότητας αυξανόταν, όπως και η σθεναρή στάση του υπέρ της πλήρους αποχώρησης της Αγγλίας από τη Βόρεια Ιρλανδία. Παρά το γεγονός ότι διατεινόταν υπέρ της ειρήνης, όταν το θέμα ερχόταν στην Ιρλανδία, άρχισε να διαμορφώνει και εκφράζει μια μάλλον διαφορετική ή καλύτερα διφορούμενη άποψη.
‘… Εάν έπρεπε να επιλέξω μεταξύ του IRA και του βρετανικού στρατού, θα είμαι με τον IRA. Αλλά αν είχα να επιλέξω μεταξύ της βίας και μη βίας, είμαι με τη μη βία. Έτσι αυτή είναι μια πολύ λεπτή γραμμή’. Αυτά δήλωνε όταν εμφανίστηκε σ’ ένα συλλαλητήριο, το 1971, κρατώντας ένα πανό που έγραφε ‘Νίκη για τον IRA ενάντια στον βρετανικό ιμπεριαλισμό…’.
Την επόμενη χρονιά, το 1972, στο σόλο LP του, ‘Some Time In New York City’, υπήρχαν δύο τραγούδια για την Ιρλανδία. Το ‘Sunday Bloody Sunday’, και το ‘The Luck of the Irish’. Και τα δύο είχαν απαγορευτεί από το BBC, αφού εμφανίζονταν ως καθαροί ύμνοι έντονης διαμαρτυρίας ενάντια στην τρέχουσα κατάσταση στη Βόρεια Ιρλανδία.
Στο ‘Luck of the Irish’, ο Lennon, τραγουδούσε:
Χίλια χρόνια βασανιστηρίων και πείνας,
Οδήγησαν τους ανθρώπους μακριά απ’ τη γη τους,
Μια γη γεμάτη ομορφιά και θαύμα,
Βιάστηκε από τους βρετανούς ληστές!
(A thousand years of torture and hunger/Drove the people away from their land/A land full of beauty and wonder/Was raped by the British brigands!)
Το ‘Sunday Bloody Sunday’, πάλι, αναφερόταν ειδικά στην σφαγή Μπόγκσαϊντ, του Ιανουαρίου του 1972, όταν δεκατρείς άοπλοι άμαχοι πυροβολήθηκαν από Βρετανούς αλεξιπτωτιστές κατά τη διάρκεια ειρηνικής διαμαρτυρίας. Η ‘Ματωμένη Κυριακή’, είναι όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το παραπάνω γεγονός που έλαβε χώρα στο Ντέρρυ της Βόρειας Ιρλανδίας, στις 30 Ιανουαρίου 1972. Εκεί μέσα, ο Λένον, έλεγε,
‘Αγγλικά γουρούνια και Σκωτσέζικα/Στάλθηκαν να αποικίσουν το Βορρά…’.
Και λίγο παρακάτω,
‘… Πώς τολμάτε να κρατάτε σε ομηρία/Ένα λαό περήφανο και ελεύθερο/Πάρτε την Ιρλανδία για τους Ιρλανδούς/ Ρίξτε την Αγγλία πίσω στη θάλασσα’!
Τα προσβλητικά λόγια του φαίνονται κάπως παράξενα, ωστόσο, είναι γνωστό ότι και η δική του μητέρα, Τζούλια, εργαζόταν ως ταξιθέτρια στον κινηματογράφο Τροκαντερό στο Λίβερπουλ, όταν βομβαρδίστηκε η περιοχή με δακρυγόνα από τον IRA το 1939, χωρίς ευτυχώς να υποστεί καμία βλάβη. Τα αισθήματα του Λένον για την πατρίδα του, που θεωρούσε ότι ήταν η Ιρλανδία, ήταν τέτοια ώστε αγόρασε ένα έρημο και ακατοίκητο νησί στην κομητεία Μέϊγιο στη δυτική Ιρλανδία, το Dorinish για £ 1.700, το 1967, όπου ήλπιζε κάποια στιγμή να μπορέσει να αποτραβηχτεί εκεί αυτός και η Γιόκο Όνο. Άλλωστε το ίδιο παραδέχτηκε αργότερα, το 1971, σε συνέντευξη. Και επίσης, ‘… κάναμε ένα γύρο στην Ιρλανδία κι είχαμε ένα δεύτερο μήνα του μέλιτος. Έτσι δέθηκα εντελώς με την Ιρλανδία’.
Μέχρι τη στιγμή του θανάτου του, το ζευγάρι είχε αποκτήσει την πολυπόθητη πολεοδομική άδεια για να χτίσει ένα σπίτι στο νησί, αλλά, δυστυχώς, το μόνο που κατάφερε να κάνει ήταν μόνο ένα ταξίδι εκεί επειδή αμφότεροι ήταν απασχολημένοι με διάφορα θέματα στην πόλη της Νέας Υόρκης. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Γιόκο Όνο πούλησε το νησί για £ 30,000 και δώρισε το ποσό σ’ ένα ιρλανδικό ορφανοτροφείο.
Ο Lennon,, λοιπόν, μπορεί με τραγικό τρόπο να έχασε το όνειρό του για μια ιρλανδική συνταξιοδότηση, αλλά άφησε πίσω του ισχυρή ιρλανδική κληρονομιά, ονομάζοντας το δεύτερο γιό του Seán, που στη γλώσσα της Ιρλανδίας παραπέμπει στο δικό του (John) ακριβώς όνομα!
Συντάκτης: Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης
Κοινοποίηση άρθρου
Αρθρογράφος
